Pier 21 - කැනඩාවේ ජාතික සංක්‍රමණික කෞතුකාගාරය

කැනඩාව කියන්නේ සංක්‍රමණිකයන්ගෙන් පිරුණු රටක්. ප්‍රංශ හා බ්‍රිතාන්‍ය යටත් විජිත බල ප්‍රදේශ ලෙස පැවැති බිම් කොටස් 1867 දී කැනඩාව නම් වූ රාජ්‍යයක් ලෙස සකස වුනු පසුවත් අද මේ අප දකින රට බිහිවන්නට විවිධ රටවලින් පැමිණි සංක්‍රමණිකයන් විශාල වශයෙන් දායක වී තිබෙනවා. ඒ අතරින් බහුතරයක් දෙනා ආවෙත් ආවේ යුරෝපයෙන් නැව් මගින් අත්ලාන්තික් සාගරය තරණය කරමිනුයි.

හැලිෆැක්ස් වරාය හරහා කැනඩාවට පිවිසෙන සංක්‍රමණයකින්ගේ කටයුතු පහසු කරනු පිණිස කැනඩා රජය විසින් හැලිෆැක්ස් වරායේ 21 වන ජැටිය ආශ්‍රිතව මධ්‍යස්ථානයක් පිහිටවනු ලැබුවේ 1928 වසරේ දී. ඒ හරහා නැව් මගින් එන මගීන් සේම ඔවුනගේ බඩු බාහිරාදිය ගොඩබෑම ක්‍රමවත්ව සිදු කරන්නටත් එවක ප්‍රධාන ගොඩබිම් ප්‍රවාහන මාධ්‍යය වූ දුම්රිය භාවිතයෙන් ඔවුන් යන්නට බලාපොරොත්තු වූ කැනඩාවේ ඈත ගමනාන්තයට යවන්නටත්, නීතිමය වශයෙන් ඉතා වැදගත් ආගමන කටයුතු නිසි ලෙස සිදුකරන්නටත් , රේගු කටයුතු වෙනුවෙනුත් පරිශ්‍ර ඉදි කෙරුණා. රැකියාව හෝ සංක්‍රමණ සම්බන්ධය තහවුරු කෙරෙන තුරු තාවකාලික රඳවා තබා ගැනීම් කරන්නටත්, එකල අත් අකුරින්  භාෂා පරිවර්තකයන්ගේ සහායෙන් පිරවෙන පෝරම බහුල ලේඛන කටයුතු සඳහා ගතවෙන කාලයේදී කුඩා දරුවන් බලා ගැනීමට මෙන්ම දුම්රියෙන් දින කිහිපයක් ගමන් ගන්නා කාලයේදී කෑම පිසීමට අවශ්‍ය බඩු මිලදී ගන්නට කුඩා වෙළද සැලක් සේම මේ පරිශ්‍රයේ සිටිනා කාලය තුළ ආහාර ලබාගන්නට අවශ්‍ය පහසුකම් වලින් මේ සංකීර්ණය පිරී තිබුණා. 

දෙවන ලෝක යුධ සමය අවසන් වූ සැනින් ජනගහණය අධික ලෙස වර්ධනය වුවත් ( Baby boomers) , ඉන් පසුව එලෙස ජනගහණය වර්ධනය නොවීම නිසා කැනඩාවට අවශ්‍ය අන්දමින් රටේ ශ්‍රම බලකාය වර්ධනය  වුනේ නැහැ. වැඩිවන  විශ්‍රාමික පිරිසට දීමනා ලබාදීම සහ රටේ එදිනෙදා ව්‍යාපාර සහ සේවා පවත්වා ගෙන යාමට කැනඩාවට වැඩි වැඩියෙන් පිරිස් අවශ්‍ය වුනා. එයට විසදුමක් ලෙස යුරෝපයට පමණක් නොව ලෝකයේ අනෙකුත් මහද්වීපවල සිටින පිරිස් සඳහාත් කැනඩාවේ සංක්‍රමණික ඉඩකඩ විවෘත වීම නිසා ලෝකයේ නන් දෙසින් පැමිණි  පිරිස් වාණිජ ගුවන් යානා මගින් පැමිණිමත් නිසා 1971 දී මේ පරිශ්‍රය වසා දැමුණා.

කැනඩාවේ දෙකොන යා කළ කැනීඩියන් පැසිෆික් දුම්රිය මාර්ගය දෙපස ප්‍රෙයරි  තණබිමේ සරුසාර ඉඩම් සංවර්ධනය සඳහා , 1940- 50  කාල සීමාව තුළ දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පීඩා විඳි පිරිස්, දෙවන ලෝක  යුද්ධයට කැනඩාවෙන් යුරෝපයට ගිය සෙබළුන්ට දාව උපන් දරුවන් සමග පැමිණි යුධ බිරියන්

( War Brides)  නිසාත් මේ පරිශ්‍රය කැනඩා ඉතිහාසයේ ඉතා වැදගත් සන්ධිස්ථානයක් වෙනවා.

1971 සිට 1997 දක්වා  විවිධ නාවික පුහුණු කටයුතු සඳහා භාවිත වූ මේ පරිශ්‍රය 1997 දී National historic site එකක්  බවටත්, 2009  දී හැලිෆැක්ස් වරාය පාලනාධිකාරිය සමඟ එක්වී කැනඩාවේ ජාතික සංක්‍රමණික කෞතුකාගාරය ලෙසත් සකස් කෙරුනා . මෙය කැනඩාවේ තිබෙන ජාතික කෞතුකාගාර නමයෙන් එකක් වගේම කැනඩාවේ අග නගරය වන ඔටවා නුවරින් පිටත පිහිටුවා තිබෙන ජාතික කෞතුකාගාර දෙකින් එකක්,

කැනඩාවේ සංක්‍රමණික ක්‍රියාවලියේ සම්පූර්ණ කතන්දරය මේ කෞතුකාගාරයේදී ඔබට මැනවින් වටහා ගන්නට පහසු ආකාරයට මෙම කෞතුකාගාරය මනාව නිර්මාණය කර තිබෙනවා. පැයෙන් පැයට ක්‍රියාත්මක වන ගයිඩ් ටුවර් එකට එකතු වුණොත් ඔබට එහි  තොරතුරු සජීවි අන්දමින් විස්තර කරන්නට එහි මග පෙන්වන්නන් කටයුතු කරනවා.  භාවිතයෙන් ඉවත් කළ CN - Canadian National මගී දුම්රිය ගැල්  දෙකක් ඇතුලට වන්නටත්  පිටතට පෙනෙන පරිදිත් පිහිටුවා තිබෙනවා. ඒ  ඇසුරින් එදා සංක්‍රමණිකයන්ගේ කැනඩාව ඇතුළත දුම්රියෙන් ගමන් කළ හැටි ගැන ඔබට සම්පූර්ණ අවබෝධයක් ගන්නටත්  පුළුවන්.

 විසිඑක්වන ජැටිය අදත් හැලිෆැක්ස් වරාය භාවිතා කරනවා. අද එය භාවිතා වන්නේ සංචාරකයින් ගමන් කරන Cruise Ships සඳහා.

21  වන ජටිය සකස් කරන්නට පෙර කැනඩාවට මිනිසුන් සංක්‍රමණය වූ හැටි, හැලිෆැක්ස් වරාය එහිදී මූලික වුණේ ඇයි ?. කැනඩාවට ඇතුළුවන්නට සංක්‍රමණික පිරිස් මේ යොදාගත්තේ කොහොමද ?  අත්ලාන්තික් සාගරය හරහා සති දෙකක තුනක ගමන කොයි වගේ එකක්ද? නැව්වල කුටි සහ සැකැස්ම ,  කැනඩාවට පැමිණි පසු මේ පරිශ්‍රයේදී  සිදුවූ ක්‍රියාවලිය, සංක්‍රමණික රෝහල, කැනේඩියානු පුරවැසියෙකුට එහෙමත් නැත්නම් ස්ථිර පදිංචිකරුවෙකුට  21 වන ජැටිය වැදගත් වන්නේ කොහොමද ? , නැවෙන් ගොඩ බට පිරිස් සිය වාරය  එනතුරු රැඳී සිටි ශාලාවේ තොරතුරු , මගීන් එකිනෙකා ගෙනා විවිධ වර්ගයේ බඩු භාණ්ඩ සහ ගමන්මළු , කැනඩාවේ  විවිධ සංක්‍රමණික රැළි,  21 වැනි ජැටියේ මතක සොයාරූ එකතු, මේ  පරිශ්‍රයේ සේවය කළ නිලධාරීන් සහ සේවකයින්ගේ නිල ඇඳුම්,  මෙහි සේවයේ යෙදුණු ස්වේච්ඡා පිරිස ගැන පූර්ණ අවබෝධයක් ඔබට මේ කෞතුකාගාර සංචාරයකදී දැනගන්නට පුළුවන්.

මේ  කෞතුකාගාරයේම පහත මාලයේ  පිහිටුවා තිබෙන SFHC - Scotiabank Family History Centre  ආයතනය මගින් ඔබේ මුතුන් මිත්තන්  මේ පරිශ්‍රය හරහා කැනඩාවට පැමිණ ඇත්නම් ඇත්නම්,  ඔවුන් කැනඩාවට පැමිණි යාත්‍රාව සහ නැංගුරම් ලද දිනය, ඔවුන්  ගමන් ගත් දුම්රිය, පදිංචිය පිණිස  ගියේ කුමන ප්‍රදේශයකටද, සමහර විට  ජීවත් වූ ප්‍රදේශයේ තොරතුරු  දැනගන්නටත් පුළුවන්. ඊට අමතරව  මේ විෂය පිළිබඳ පර්යේෂණ කරන අයට ප්‍රයෝජනවත් වන පරිශීලන ග්‍රන්ථ සහ තොරතුරු එකතු රැසක් මෙහි තිබෙනවා.  

අනුරුද්ධ වැලිගමගේ

සේයාරූ -  අන්තර්ජාලයෙන්  Google Images

සියළු හිමිකම් මුල් හිමිකරුවන් සතුයි.

මගේ සටහන් උපුටන හෝ ඩිජිටල් හුවමාරු වෙනුවෙන් කවරෙකු හෝ භාවිතා කරනවාට මම කැමතියි. අමුවෙන්ම එය තමන්ගේ නමින් පලකරනවාට අකමැතියි. ඒ නිසා උපුටන භාවිතයේදී බ්ලොග් අඩවියේ නම සහ යොමුව සටහන් කරන්නට කාරුණික වන්න.    

මේ සටහන ගැන ඔබේ අදහස් පහතින් ලියන්න. ඔබේ ගුණ දොස් මගේ ඉදිරි නිරමාණ එළිය  කරාවි.

හැබෑම නම් තව මරේ මරු

 තරු පොකුරේ සැගවුණාට 

දුර අහසේ ඉගිලුනාට 

මහ පොළොවයි මේ අපට හිමි 

මේ පොළොවයි අප හැමට හිමි 

පඩිය පඩිය එසවුණාට

තට්ටු හතට ලංවූණාට 

මුල අමතක වෙනවා නම් බොරු 

පෙන්නුවාට හිතට බෑ බොරු 

විසල් මන්දිරේ ළගදී 

අළුත් වාහනේ ළගදී 

හිනා පිරුණු මුණ නම් බොරු 

හැබෑම නම් තව මරේ     මරු 

එක බත්පත බෙදන් කාපු 

එකම ඇඳක  බර දරාපු 

මට මොකටද තවත් නම් බොරු 

ඇයි මෙච්චර පෙන්නන්නෙ බොරු බොරු 

අනුරුද්ධ වැලිගමගේ   

2025 නොවැම්බර්  මස ලන්ඩන් කවි කලාපයේ පලවිය.

විශේෂ ස්තූතිය-  ලන්ඩන් කවිය සංස්කාරක අනුර හෑගොඩ මහතාට

සේයාරූ -  අන්තර්ජාලයෙන්  Pixabay

සියළු හිමිකම් මුල් හිමිකරුවන් සතුයි.

මේ සටහන ගැන ඔබේ අදහස් පහතින් ලියන්න. ඔබේ ගුණ දොස් මගේ ඉදිරි නිරමාණ එළිය  කරාවි.

කැනඩාවේදී වැඩිම දෙනෙක් බැලූ ප්‍රදීපාගාරය තිබෙන Peggy’s Cove වෙත ගියදා

 

Peggy’s Cove  කියල කියන්නේ පළාතේ අත්ලාන්තික් සාගරයට මුහුණලා තිබෙන කුඩා ධීවර ගම්මානයක්. හැලිෆැක්ස් අග නගරයේ  ඉඳන් නිරිත දිග දිශාවෙන් තිබෙන මේ ගම්මානය කැනඩාවේ ප්‍රමුඛ සංචාරක නවාතැන්පොළ අතුරින් එකක්. කැනඩාවට මුලින්ම ආ ප්‍රංශ නාවිකයා ලෙස හැඳින්වෙන Samuel de Champlain  1766  දී තමන්ගේ අම්මාගේ නම වන St. Margeret   කියන එක මෙතන තිබෙන බොක්කට භාවිතා කළාලු . මාගරට් කියන නමට කියන විකට නාමය වන " පෙගී " කියන නමින් ඒ ප්‍රදේශය ජනප්‍රිය වුණා කියලා කියන්නේ. තවත් කතාවක කියැවෙන විදියට Halibat Rock  පර්වතයේ හැපිලා නැවක්  විනාශ වුනාලු. ඒ නැවෙන්  දිවි ගලවා ගත් පිරිස අතරේ හුන් තරුණ ගැහැණු ළමයෙක් ප්‍රදේශයේ කෙනෙක් විවාහ කර ගත්තාලු. ඒ ගෑණු ළමයට යෙදුණු විකට නාමය වන  " පෙගී "  නමින් මේ ප්‍රදේශයේ ජනප්‍රිය වුණා කියලත් කියනවා.

 1811 දී ජර්මන් පවුල් හයකින් පටන්ගත් මේ ගමට  කලින් කලට පිරිස් එකතු වුණු ධීවර කර්මාන්තය ප්‍රමුඛ කරගත් ප්‍රදේශයේ ජනගහණය ක්‍රමයෙන් වැඩි වුනා. මනස්කාන්ත භූමිදර්ශන සිතුවමට නැගුනු සිත්තරුන්ගේ නිර්මාණ හරහා මහි අසිරිය නගර කරා ගිහින් සංචාරකයින් මේ පැත්ත බලන්න ආව කියල කියනවා. පසු කාලීනව ඡායාරූප ශිල්පීන්ගෙන් නිරන්තර අවධානයට මේ ප්‍රදේශය ලක්වුනු  නිසා වැඩි වැඩියෙන් පිරිස් මේ කලාපයට ඇදුනා. අදත් විශේෂයෙන්ම ගිම්හාන කාලයට මේ පැත්ත කැනඩාවේ විවිධ ප්‍රදේශ වලින් වගේම පිටරටවලින් එන සංචාරකයින් ගෙන් පිරී ඉතිරී යනවා.

අවුරුදු මිලියන 400ක තරමේ ඉතිහාසයක් ඇති පර්වත මතුපිට තිබුණු අයිස් තට්ටුව මීට අවුරුදු විසිදහසකට තරම් කලකදී දියවී පර්වත සහිත මේ ප්‍රදේශයේ ඉතුරු වුණා කියලයි භූ විද්‍යාඥයන් කියන්නේ.  බලන්න ලස්සන පාට පාට ගෙවල් තිබෙන ධීවර ගම්මානයට අමතරව මේ වෙනකොට වැඩි දෙනෙක් මේ ප්‍රදේශයට එන්නේ කැනඩාවේ වැඩිම පිරිසක් නැරඹූ බවට වාර්තා වක් තිබෙන ප්‍රදීපාගාරය බලන්නයි.  එතරම් උසක් නැති ප්‍රදීපාගාරයක් වුණත් ඉර බැස යන මොහොතේ පර්වතය මත තිබෙන ප්‍රදීපාගාරය සේයාරු ගත කරන්න පොරකන පිරිස අතරේ අපිත් ඒ අසිරිය දැක්කා.

Peggy’s Point Lighthouse

පර්වත බහුල මාග්‍රට්  බොක්කේ නාවික ගමනාගමන කටයුතු පහසු කිරීම සඳහා ලී වලින් තැනුණු මඩුවක වහලේ භූමිතෙල් ලාම්පුවක් පත්තු කරන්නට 1868 දී්‍ ප්‍රදේශවාසීන් කටයුතු කළා.  රිදී තැවරූ කණ්ණාඩියක් පරාවර්තකයක් විදියට භාවිතා වුනා.  අද අපි දකින අඩි 49 ක් උස රතු සහ සුදු පැහැයෙන් අට පටන් හැඩයේ කොන්ක්‍රීට් ප්‍රතිපාගාරය ඉදිකර තිබෙන්නේ 1914 දී.  1954  දී එඩ්නා සුළි කුණාටුවෙන් විනාශ වීම නිසා ඉවත්කරන තුරු ප්‍රදීපාගාරය  අසල ප්‍රදීපාගාර පාලකවරයා වෙනුවෙන් නිවසක් තිබුණත් 1958 දී එය යාන්ත්‍රීකරණය  වූ පසු  ස්වයංක්‍රීයව ක්‍රියාත්මක කෙරුණු  නිසා යළිත් නිවසක් ඉදිකිරීමේ අවශ්‍යතාවයක් ඇති වුණේ නෑ . එම යාන්ත්‍රීකරණයේදී රතු එළිය වෙනුවට සුදු එළියට ප්‍රදීපාගාරයේ පහන මාර වුණා. 1970 දී එය කොල පාට එළියක් ලෙසත් යළිත් 2007 දී ජාත්‍යන්තර සම්මතයට අනුව රතුපාටටත් මාරු කෙරුනා. මෙය අදත් ධීවරයන් සහ නාවික යාත්‍රා වෙනුවෙන් සේවය සලසන ප්‍රමුඛ ප්‍රදීපාගාරයක්.  

මුද්දර සහ සමරු ලියුම් කවර ලබා ගත හැකි කුඩා තැපැල් හලක් 2019 වනතුරු මේ ප්‍රදේශයේ ක්‍රියාත්මකව තිබූ බවත්  එහි ප්‍රදීපාගාරයක හැඩැති විශේෂ මුද්‍රාවක් තිබූ බවත් ඉතිහාසය කියැවෙනවා.  2021 දී මෙහි පැමිණෙන සංචාරයකින්ගේ ආරක්ෂාව සඳහා පර්වත මත යාම අවම කරමින් සොයාරූ සහ වීඩියෝ ගත කිරීම සඳහා විශාල වේදිකාවක් ඉදිකර තිබෙනවා එහෙත් පර්වත අතරේ දුවන පනින පිරිස් වලින් නම් අදත් අඩුවක් නෑ.

SwissAir 111 Flight Memorial

ඇමෙරිකාවේ නිව් යෝර්ක් නගරයේ සිට ස්විස්ටර්ලන්තයේ  ජිනීවා බලා 1994 සැප්තැම්බර් දෙවැනිදා ගමන් ගත් SwissAir 111  ගුවන් යානය අනතුරට ලක්වුණේ මීට කිලෝමීටර් අටක් තරම් මහ මුහුදේ දී . යානයේ ගමන් ගත් මගීන් 215 දෙනාත්  කාර්ය මණ්‍ලයේ  14 දෙනාත් මෙහිදී මිය ගියා . ඒ ඛේදවාචකයේදී ඒ වෙනුවෙන් සියලු මෙහෙයුම් දියත් කෙරුණේ  කැනඩා රජයේ අනුග්‍රහය යටතේ මේ ප්‍රදේශයේ සිටයි. ඒ ගුවන් අනතුරින්  මිය ගිය සියලු දෙනා සැමරීම පිණිස ඉදිවුණු  ස්මාරකයක් අදත්  Peggy’s Cove වලදී  ඔබට දකින්න පුළුවන්.

අනුරුද්ධ වැලිගමගේ

සේයාරූ -  අන්තර්ජාලයෙන්  Google Images

සියළු හිමිකම් මුල් හිමිකරුවන් සතුයි.

මගේ සටහන් උපුටන හෝ ඩිජිටල් හුවමාරු වෙනුවෙන් කවරෙකු හෝ භාවිතා කරනවාට මම කැමතියි. අමුවෙන්ම එය තමන්ගේ නමින් පලකරනවාට අකමැතියි. ඒ නිසා උපුටන භාවිතයේදී බ්ලොග් අඩවියේ නම සහ යොමුව සටහන් කරන්නට කාරුණික වන්න.  මේ සටහන ගැන ඔබේ අදහස් පහතින් ලියන්න. ඔබේ ගුණ දොස් මගේ ඉදිරි නිරමාණ එළිය  කරාවි.

මොඩල් කෝච්චි පිස්සුව

කෝච්චි කියල කියන්නෙ සංකීර්ණ තාක්ෂණික කාරණා ගොඩක එකතුවෙන් බිහිවුනු කර්මාන්තයක්.  ඒ වගේම තමයි කෝච්චි කියල කියන්නෙ අදටත් බොහෝ දෙනෙක් ආදරය කරන ප්‍රවාහන මාධ්‍යයක්.  රටින් රටට දුම්රිය ප්‍රවාහනය විවිධ වෙනවා වගේම පොදු ජනතාවගේ පොදු ප්‍රවාහනයේ  පටන් විශේෂ සැපදායක ගමන් මාධ්‍යයක් වශයෙනුත් සංචාරක කර්මාන්තයේදිත් ඉතිහාසය මුළුල්ලේම කෝච්චිය වෙනස් වෙලා තියෙනවා.

 Railway Modelling  කියන බ්‍රිතාන්‍ය ඉංග්‍රිසි වදනින් වගේම උතුර ඇමරිකාවේ Model Railroading  කියලා කියන්නේ විනෝදාංශයක් විදිහට සැබෑ දුම්රියවල  ඇති දෑ අඩු පරිමාණයකට සකස් කළ වෙනමම දුම්රිය කට්ටල  සහ අනෙකුත් අංග භාවිතා වන විනෝදාස්වාදන කර්මාන්තයක්. සැබෑ ප්‍රමාණයෙන් අඩු පරිමාණයකට සකස් වන ඒ වගේ පද්ධතිවල ලෝකයේ මෙතෙක් භාවිතා වුනු සියළුම දුම්රිය එන්ජින්, විවිධාකාර මාදිලි වල දුම්රිය ගැල්, වීදි රථ, දුම්රිය මාර්ග සංඥා පද්ධති වගේම පාරවල් , පාලම්, වාහන,  වරාය කඳු,ගංඟ, බිම් ගෙවල් වගේම විවිධ පරිසර පද්ධතීත්  තියෙනවා.

 ඉතිහාසයේ  කියවෙන විදිහට මුල්ම මොඩල් රේල් එක ඉදිකර තිබුනේ 1859 දී ප්‍රංශ අධිරාජයා වුණු තුන්වන නැපෝලියන්ගේ අවුරුදු තුනක කුඩා ළදරුවා වෙනුවෙන් පැරීසියේ Chateau De Saint Cloud මන්දිර භූමියේ දී. ඒවගේම පැරණිතම ක්‍රියාකාරී මොඩල් රේල්වේ එක  හදල තියෙන්නේ 1912 දී Lancashire and Yorksire Railway සමාගමේ සිග්නල්මන්වරුන්ගේ පුහුණු කටයුතු සඳහායි .වර්තමාන National railway museum  භූමියේ තිබුණු එය  1995 දක්වා ක්‍රියාත්මක වී තිබෙනවා. 

මොඩල්  කෝච්චි විවිධ පරිමාණයන්ගෙන් සහ පීලි පරතරවලින් නිෂ්පාදනය කර තිබෙනවා. සැබෑ පරිමාණයෙන් හාරසිය පනහෙන් එකක්( 1 : 450)  වන ටී (T )  වර්ගයේ දුම්රියේ  සිට සැබෑ පරිමාණයෙන් විසිදෙක දශම පහක් වන( 1 : 22.5 ) ජී (G ) වර්ගය දක්වා විවිධ පරිමාණයන්ගෙන් මේ දුම්රිය කට්ටල සහ උපාංග නිර්මාණය වී තිබෙනවා.  ජී වර්ගයේ  දුම්රිය කට්ටල  වල මගීන් කිහිප දෙනෙකුට ගමන් කරන්නටත් පුළුවන්.  සමහර දුම්රිය ලෝලීන්ගේ ගෙවතුවල  වගේම විවිධ දුම්රිය කෞතුකාගාර සහ සංවිධාන තම තමන්ගේ පරිශ්‍රවල මේවා සකස් කරගෙන ක්‍රියාත්මක කරනවා. ඒවගේම රටින් රටට මේ එකම පරිමාණ වල වුණත් සුළු සුළු වෙනස්කම් තියෙන්නත් පුළුවන්

 

Scale	Ratio
T	1:450
ZZ	1:300
Z	1:220
N	1:160
2mm	1:152
TT	1:120
3mm	1:101
HO	1:87
OO	1:76.2
S	1:64
O	1:48
1	1:32
G	1:22.5

   

රටින් රටට,  කලාපයෙන් කලාපයට අනෙකුත් දුම්රිය පරිමාණ භාවිතය වෙනස් වෙනවා. බොහෝ විට ඒවා පෞද්ගලික මට්ටමින් නිවෙස්වල වගේම කෞතුකාගාර, වෙළඳ ප්‍රදර්ශනාගාර, සහ විවිධ ජංගම ප්‍රදර්ශන වලදීත් ඔබට දකින්නට පුළුවන්. 

පීලි අතර පරතරයත් වර්ග කිහිපයක් දකින්නට පුළුවන්. නිෂ්පාදිත සමාගම් වගේම NEM ( Normen Europäischer Modellbahnen ) සහ NMRA ( The National Model Railroad Association )  කියන සංවිධානවල පරාමිතික අනුවත් මේවායේ පීලි අතර පරතරය සකස්ව තිබෙනවා මිලිමීටර් 4.5  සිට  මිලිමීටර් 260 දක්වා විවිධ පරතරවලින් මේවා නිෂ්පාදනය වී තිබෙනවා.

ඉතිහාසයේදී මේ දුම්රිය එන්ජින් බලගැන්වී තිබෙන්නේ Clockwork  කියන දුනු සහ දැති මත බලය එකතු කරන ක්‍රියාදාමය භාවිතයෙන්. ඔබ කුඩා කාලයේ භාවිතා කළ කරකවන එලාම් ඔරලෝසුවල තිබුණු ක්‍රමවේදයත් මෙයයි. ඒ ක්‍රමයේදී දුම්රිය නතර වෙන්නේ දුනු බලය ඉවර වෙන විදිහටයි. වර්තමානයේදී බැටරි බලයෙන් වගේම විදුලි බලයෙන් ක්‍රියාත්මක වන මොඩල් කෝච්චි  තිබෙනවා. ඒවා AC - Alternating Current ඒ.සී සහ DC - Direct Current ධාරාවන්ගෙන් බලය ලබා ක්‍රියාත්මක වෙනවා. බොහෝවිට විදුලියෙන් ක්‍රියාත්මක වන මෝඩල්  කෝච්චිවල පීලි දිගේ විදුලිය සම්ප්‍රේෂණය වෙලා දුම්රියෙන්  එන්ජිමේ මෝටරය ක්‍රියාත්මක වීමෙන් තමයි ධාවනය සිද්ධ වෙන්නේ.

එතරම් තාක්ෂණික දැනුමක් නැති වුණත් කෝච්චි ගැන තියෙන උන්මාදය නිසා උතුරු ඇමරිකාවේ ජනප්‍රිය වගේම ලෝකයේ වැඩිම ප්‍රමාණයක් ඇති HO  පරිමාණයේ දුම්රිය කට්ටල කිහිපයක් පැරැණි දුම්රිය ලෝලීන්ගෙන් මිලදී ගන්නට මට පුළුවන්කම ලැබුණා. ඉදිරියේදී ඉඩ ලැබෙන විදිහට ගෙදර ඉඩක් හදාගෙන ඒවා ධාවනය කරලා විනෝද වෙන්න පසුබිමක් සකස් කරන්න බලාගෙන ඉන්නවා.

කාට හරි මේ ගැන වැඩි විස්තර දැනගන්නට අවශ්‍ය නම් මේ දිගු  ප්‍රයෝජනවත් වේවි.

https://en.wikipedia.org/wiki/Rail_transport_modelling

https://hmrs.org.uk/

https://www.morop.org/index.php/en/

https://www.nmra.org/

අනුරුද්ධ වැලිගමගේ 

සේයාරූ -  අන්තර්ජාලයෙන්  Google Images

                                                      සියළු හිමිකම් මුල් හිමිකරුවන් සතුයි.

මගේ සටහන් උපුටන හෝ ඩිජිටල් හුවමාරු වෙනුවෙන් කවරෙකු හෝ භාවිතා කරනවාට මම කැමතියි. අමුවෙන්ම එය තමන්ගේ නමින් පලකරනවාට අකමැතියි. ඒ නිසා උපුටන භාවිතයේදී බ්ලොග් අඩවියේ නම සහ යොමුව සටහන් කරන්නට කාරුණික වන්න.    

මේ සටහන ගැන ඔබේ අදහස් පහතින් ලියන්න. ඔබේ ගුණ දොස් මගේ ඉදිරි නිරමාණ එළිය  කරාවි.