ඩයිනෝසර පොසිලත් අහස් ගඟත් සොයා ඇල්බර්ටාවට ගිය ගමනක් ....... කැනේඩියානු සංචාරයක මතකය .....

ඩයිනෝසර පොසිලත් අහස් ගඟත් සොයා ඇල්බර්ටාවට

ගිය ගමනක් ....... 

භූ විද්‍යාඥ ජෝසප් බර් ටයිරෙල් ( Joseph Bur Tyrell) 1884 දී රතු මුවන් නිම්නයේ පර්යේෂණ කටයුතු සදහා ගියේ ගල් අගුරු සොයාගැනීමේ අරමුණින් . ඒ  අතර අහම්බයෙන් ඔහුට හමුවුණේ වසර මිලියන ගණනක් පැරණි ඩයිනෝසර පොසිලයන් . ඇල්බර්ටා ප්‍රාන්තයේ පැට්‍රිෂියා නගරයට නුදුරින් පිහිටි සුවිසල් බිම් කඩකදී හමු වූ ඒ පොසිල අද ලෝකයේ විවිධ තැන්වල කෞතුකාගාර රැසකදී මහත් ජන ප්‍රසාදයට පත්ව තිබෙනවා . මීට පෙර කලාපයකදී දසත ඔබව කැදවා ගෙන ගිය ටොරොන්ටෝවේ රාජකීය ඔන්ටාරියෝ කෞතුකාගාරයේදී  ( ROM)  ඒවා දුටු මට කවදා හෝ ඒ පරිශ්‍රය දැකගැනීමේ ආසාවක් ද තිබුණා .  බොහෝ දෙනෙක් ඩ්‍රම්හෙලර් ( Drumheller) හි පිහිටි ඩයිනසෝර් කෞතුකාගාරයට ගොස් ආපසු කැල්ගරි බලා ගියත් යුනෙස්කෝව විසින් ප්‍රකාශයට පත් කල ලෝක උරුමයක් වන මේ පරිශ්‍රය බලන්නට දවසක්ම වෙන්කලේ ඒ නිසා .

දසත සංචාරයක මතකයත් එක්ක ඔබ මේ වනවිට කැනඩාවේ ඔන්ටාරියෝ , ක්විබෙක් , නිව් බ්රුන්ස්විච්ක් , එඩ්වඩ් කුමාර දිවයින , නෝවා ස්කොෂියා පළාත් වලට සංචාරය කර තිබෙනවා . පසුගිය කාලයේ ඛණිජ තෙල් කර්මාන්තය සම්බන්ධයෙන් මහත් ආන්දෝලනයක් කල ඇල්බර්ටා පළාතට යන්නට අපි හිතුවෙ ඒ නිසා . ටොරොන්ටෝවේ සිට දින කිහිපයක රථ ධාවනයෙන් මිදෙන්නට අප කලේ  වට්ටම් ලැබෙන ජනවාරියේ ඉරිදාවක කැල්ගරි නගරයට ගුවන් ටිකට් පත් මිලදී ගැනීමයි . ඒ  සමගම එහි සිට ගමනට කුලී වාහනයක් ද වෙන්කර ගැනීම හොදයි . මේ ගමනේ දිගුවක් ලෙස රොකී කදුවැටිය වටා රවුමක් යන්නත් පුළුවන්.    

ඩයිනෝසර පළාත් උද්‍යානය ( Dinosaur Provincial Park)

කැල්ගරි නගරයේ සිට කිලෝමීටර් 219 ක් නැගෙනහිරට වන්නට පිහිටි මේ උද්‍යානය 1955 ජුනි 27 වැනිදා ආරම්භ කර තිබෙන්නේ පොසිල හමුවූ බිම්කඩ ආරක්ෂා කිරීමේ අරමුණින් . මෙය යුනෙස්කෝ ලෝක උරුමයක් ලෙස ප්‍රකාශයට ප්‍රකාශයට පත් වුයේ 1979 දී . මෙහි ඇති සුවිශේෂී භූ ලක්ෂණ නිමැවීම පිළිබදව විවිධ මති මතාන්තර තියෙනවා . වසර මිලියන ගණනක ඉතිහාසයේදී ග්ලැසියර දියවී ගොස් පාංශු ඛාදනය වීමෙන් මෙය නිමැවුණු බවයි ප්‍රමුඛ මතය . මේ පරිශ්‍රය වර්ග කිලෝමීටර 73 ක් තරම් සුවිසල්. මෙහි සමහර ප්‍රදේශ කරා යන්නට පොදු අවසරය නැහැ . අදත් මේ ඉසව්වේ පර්යේෂණ කටයුතු කෙරෙනවා .  

මග පෙන්වන්නෙකු සමග විශේෂ බස් රථයකින් එම සංරක්ෂිත ඉසව් කරා කණ්ඩායම් සංචාරයක් කරන්න පුළුවන්. මෙහි තොරතුරු මධ්‍යස්ථානයේ ඇති පර්යේෂණාගාරයේදී පොසිල ප්‍රතිනිර්මාණය කිරීමේ වැඩමුළු ඇතුළු බොහෝ වැඩසටහන් තිබෙනවා . ඉඩකඩ සීමිත නිසා අන්තර්ජාලයෙන් මුදල් ගෙවා ඒ සදහා කලින් ලියාපදිංචි වීම නුවණට හුරුයි .

නැරබුම් ස්ථාන කිහිපයක් ඇති වටරවුම් මාර්ගය ඔබේ රථයෙන්ම ගොස් පරිසරය විදගන්නට දුන් කදිම අවසරයක් . අවශ්‍ය නම් මෙහි ඇති පහසුකම් සහිත කදවුරු බිමේ රැයක් ගත කරන්නත් පුළුවන් . අප වඩාත්ම රසවින්දේ තොරතුරු මධ්‍යස්ථානයට උඩින් තරමක උසින් පිහිටි නැරබුම් පොලේ සිට අවට බැලීමයි.

පහසුවෙන් ලිස්සා යා හැකි නිසා හොද ක්‍රීඩා සපත්තු කුට්ටමක් පැලදීමත් , ගිම්හානයේදී නම් දැඩි හිරු රැසින් මිදෙන්නට අව් කණ්නාඩි සහ හිස්වැසුම් ගෙනයාමත් සුබදායකයි .කැල්ගරි නගරයේ සිට ට්‍රාන්ස් කැනඩා අධිවේගී මාර්ගය දිගේ පැය 2 ක පමණ දුර යා යුතු නිසා  දවසේ උපරිම ප්‍රයෝජනය ගන්නට නම් උදෙන්ම නවාතැනෙන් පිටත්වීම හොදයි .

ඩයිනෝසර පළාත් උද්‍යානය නුදුරේම ඇති තවත් ජාතික වැදගත්කමක් ඇති තැනක් ලෙස බ්රුක්ස් අහස් ගග ( Brooks Aquaduct) හදුන්වා දෙන්නට පුළුවන් .

බ්රුක්ස් අහස් ගග ( Brooks Aquaduct)

මේ ගැන කථා කරන්නට පෙර කැනඩාවේ ඉතිහාසයට යන්නට වෙනවා . ජනශුන්‍ය කැනඩාවේ නොදියුණු ප්‍රදේශ ඔන්ටාරියෝ සහ කුවිබෙක් පළාත් යාකරමින් තැනුණු කැනේඩියන් පැසිෆික් දුම්රිය මාර්ග ව්‍යාපෘතිය හුදෙක් දුම්රිය මාර්ගයක් තැනීමක්ම වුනේ නැහැ . නොමිලයේ ඉඩම් සහ පහසුකම් ලබාදෙමින් , නගර ඉදිකරමින් යුරෝපයේ සිට සංක්‍රමණිකයන් කැනඩාවට ගෙන්වා ගත් යුගයක් තිබුණා . එය ලංකාවේ ගොවි ජනපද ව්‍යාපාරයට සමානයි .අද මෙන් විවිධ වාහන නොතිබූ එකල දුම්රියත් , දුම්රිය නගරත් සුවිශේෂී වැදගත් කමක් ගත්තා . ඒ සංක්‍රමණිකයන්ට ලැබුනේ ප්රෙයරි තණබිමේ ( Praire) තිබුණු වගාවට සුදුසු ඉඩම් කට්ටි .

අසල පිහිටි ජල ප්‍රභවයන්ගෙන් ප්රෙයරි තණබිමේ ජලය හිග ප්‍රදේශ කරා ජලය ගෙනයාමේ අරමුණින් 1910-1912 කාලයේදී කැනේඩියානු පැසිෆික් දුම්රිය සමාගමේ ඉංජිනේරුවන් විසින් ඉදිකළ මේ ඉදිකිරීම අද එතරම් ලොකු දෙයක් නොවුණාට එදා මහත් විස්කමක් ලෙස සැලකුනා .

මීටර 20 ක උසකින් යුත් කොන්ක්‍රීට් කුළුණු මත අහසේ තැනුණු ඇල මාර්ගයක් වන මෙය දිගින් කිලෝමීටර 3.2 ක් . විනාඩියකට කියුබික් අඩි 900 ක ජල ධාරිතාවයක් ගෙන යන්නට සමත් මෙය එදා ඒ බිමට අළුත් පිරිසට සැලකුවේ හරිම ඉහලින් . විටෙක දුම්රිය මාර්ගයට සමාන්තරව ගිය එය විටෙක උමගක් මගින් දුම්රිය මාර්ගය යටින් යනවා .

නඩත්තු කටයුතු වල අපහසුතා , බසානෝ වේල්ල වැනි පසුකාලීන ආදේශක නිසා වසර 60 ක සේවා කාලයකට පසුව 1970 දී මෙය භාවිතයෙන් ඉවත් වුවත් නොනසා ජාතික උරුමයක් ලෙස රකින්නේ එය කල මහගු සේවය සිහි ගන්වනු පිණිසයි .

මේ ප්‍රදේශයේ ඇති සංචාරයට සුදුසු තවත් තැන්

·         ඩ්‍රම්හෙලර්  ඩයිනෝසර කෞතුකාගාරය (Royal Tyrrell Museum of Palaeontology )

ඇට්ලස් ගල් අගුරු පතල ( Atlas Coal Mine )

     ලෝකයේ ලොකුම  ඩයිනෝසර පිළිමය  (World's Largest Dinosaur)

·    

·         රේනොල්ඩ්ස් ඇල්බර්ටා තාක්ෂණ කෞතුකාගාරය (Reynolds-Alberta Museum )

ඔබේ ඉල්ලීම් සහ තොරතුරු සදහා අළුත් විද්‍යුත් ලිපිනයක් පටන් ගත්තා . dasatha.sancharayakamathakaya@gmail.com විස්තර සදහා ලියන්න . ඉඩ ලැබෙන පරිදි පිළිතුරු ලියන්නම් .

සටහන අනුරුද්ධ වැලිගමගේ

සේයාරූ -  හෙසදී වැලිගමගේ  සහ * අන්තර්ජාලයෙන්

කැනඩාවේ මාසිකව පලවන දසත පුවත්පතේ 2018 අප්‍රේල්  කලාපයේ පලවිය .

විශේෂ ස්තුතිය දසත සංස්කාරිකා චමරි අබේසිංහ මහත්මියට

http://dasatha.com/