වල ගැහුණු කම්මුල් මතක

මං එරන්දී යැයි කියා 

කියන විට ඔබ හිනැහිලා 

වල ගැහුණු කම්මුල්  මතක අතරින් 

අතීතෙට මං දිවගියා 

මතක මිටියාවත් පුරා 

පළමු පෙම සක්මන් කලා 

තියෙනවද දන්නෑ  අදත් 

කෙටූ නම් ඩෙස්ක් එක පුරා 

බස්  එකේ  මුල්ලට වෙලා 

තැනූ වැලි මාළිග පුරා 

හීන ගුලිවී ඈත පාවී 

ගියේ අපි නොසිතූ යුරා 

අනුරුද්ධ වැලිගමගේ  

2024 දෙසැම්බර්   මස ලන්ඩන් කවි කලාපයේ පලවිය.

විශේෂ ස්තූතිය-  ලන්ඩන් කවිය සංස්කාරක අනුර හෑගොඩ මහතාට

සේයාරූ -  අන්තර්ජාලයෙන්  Google Images

               සියළු හිමිකම් මුල් හිමිකරුවන් සතුයි.

මේ සටහන ගැන ඔබේ අදහස් පහතින් ලියන්න. ඔබේ ගුණ දොස් මගේ ඉදිරි නිරමාණ එළිය  කරාවි

මලිබු වෙරළ අද්දරදී ග්‍රීක රෝම ප්‍රතිමා අතර ගෙවුණු පැය කිහිපයක්……

මම ගූගල් සිතියම උපදෙස් දෙන විදිහට කැලිපෝනියාවේ එක  අධිවේගී පාරකින් වාහනේ හරවලා තවත් පාරවල් කීපයක් දිගේ ගිහින් පැසිෆික් සාගරය මායිමින් යන අධිවේගී මාර්ගයට හැරෙව්වා  ඒ කාලේ අපි හරි උනන්දුවෙන් බැලූ ඇමරිකන් මාලා නාටක චිත්‍රපට වලට පාදක වුණු මලීබූ වෙරළ  තීරය අයිනෙන් යන ඒ පාර දිගේ ගිහින් නැවතුනේ අපූරු බිම් කඩක. වාහනේ රථ ගාලේ නවත්තල උඩට ගියාම පැසිෆික් සාගරය ලස්සනට පේනවා.

1954 අවුරුද්දේ ඛණිජ තෙල් ව්‍යාපාරවලින් ධනවතෙකු වූ පෝල් ජේ ගෙටී  Pacific Pallisades වල තමන්ගේ ගෙදර පරිශ්‍රයේ කොනක තමන් එකතු කල  කලාකෘති තියන්න පොඩියට කලාගාරයක් පටන් ගත්තා. 1970 මුල වෙනකොට තමන්ගේ ව්‍යාපාර කටයුතුවලින් විවේකයක් ගත්ත ගෙටී  ඒවා තියන්න කලාගාරයක් හදන්න කියලා බාර කළේ රොබට් ඊ ලැන්ඩන් ( Robert E Langdon ) සහ අර්නස්ට් සී විල්සන් ( Earnest C Wilson ) කියන ගෘහනිර්මාණ ශිල්පීන් දෙන්නටයි. නෝමන් නෙවර්බර්ග් ( Norman Neverburg)  කියන පුරාවිද්‍යාඥයා  එක්ක ඔවුන්ට මේ වැඩේ කරන්න කියලා  කිව්වේ පැරණි  රෝම නගරයක් වුණු Herculaneum වල Villa of the Papyri. වලින් ගෙටී ට ලැබිලා තිබුණු පෙළඹවීම හින්දයි. 

Norman Neverburg Paul J Getty

ගෙටී ගැන වැඩි විස්තර මගේ කලින් ලිපියෙන් බලන්න

https://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2024/10/blog-post.html

Getty Villa Design

ධනවතුන්ගේ බංගලා තියෙන ප්‍රදේශයක තිබෙන මේ පරිශ්‍රය බලන්නට මුදලක් අය කරන්නේ නැහැ . හැබැයි පිරිස් පාලනය කරන අරමුණින් අන්තර්ජාලයෙන් කලින් වෙන් කරවා ගැනීමක් අවශ්‍ය වෙනවා. ඒ වගේම වාහන නැවතුමට ඩොල විසි පහක් ගෙවන්න වෙනවා මම කලින් ලිපියේ ලියූ විදිහට එදාම ගෙටී සෙන්ටර් එක බලපු කෙනෙකුට ආයෙමත් වාහන නැවතුමට මුදලක් ගෙවන්න අවශ්‍ය නැහැ.

මම තවම ග්‍රීසියට ගිහින් නැහැ, රෝමයට නම් ගිහින් තියෙනවා.Getty Villa . හදලා තියෙන්නේ ග්‍රීක සහ රෝම ගෘහනිර්මාණ ශිල්ප වල එකතුවකින් බවයි කියන්නේ. 1974 දි Getty Villa  මහජන ප්‍රදර්ශනයට විවෘත වුණත් වයස්ගත ගෙටී එංගලන්තයේ ජීවත් වනු හින්ද ජීවත්ව ඉන්නා විට මෙය බලන්නට මොහුට ඉඩ නොලැබුණු බව කියවෙනවා. 1976 දී  ඔහු මිය  ගියාට පස්සේ අන්තිම කැමැත්ත අනුව දේහය මිහිදන් කරලා තියෙන්නේ මේ පරිශ්‍රයේ කෙළවරකයි. ඔහුගේ බූදලයෙන් ලැබුණු අතිවිශාල මුදලින් ( ඒ කියන්නේ 1976 දී ඇමෙරිකානු ඩොලර් මිලියන 661 එකක්) මේ පරිශ්‍රය විශාල කරන්න යද්දී අසල්වැසි නිවැසියන්ගේ විරෝධතාවය හින්දා වෙනත් තැනක ඉදිකළ කලාකාරය තමයි ඔබ කලින් ලිපියෙන් දැක්ක ගෙටී සෙන්ටර්  කියලා කියන්නේ. හැබැයි ගෙටී  පදනම පසු කාලීනව 2006 අවුරුද්දෙදි මේ පරිශ්‍රය අදට ගැලපෙන විදිහට නවීකරණය කර තිබෙනවා.

Getty villa

අක්කර 64ක බිම් කඩක පැතිර තිබෙන ගෙටී විලා මධ්‍යස්ථානය තියෙන්නේ පැසිෆික්  සාගරයට පෙනෙන කුඩා කඳු මුදුනකයි. මේ පරිශ්‍රයේත්  වාහන නවත්තන්න තට්ටු හතරක වාහන අංගනයක් තිබෙනවා.  ගම්මානයක රෝම නිවසක සිරිය මවනා එහි විලා බිල්ඩින් එකෙන් පටන් අරගෙන ගල් යුගයේ ඉඳන් රෝම අධිරාජය අවසානය තෙක් ග්‍රීක රෝම චිත්‍ර සහ කැටයම්  බලන්නට ඔබට පළමු සහ දෙවන මහලේ තිබෙන කලාගාරවලට යන්නට පුළුවන්. කලින් කලට වෙනස් වන විවිධ නිර්මාණකරුවන්ගේ නිර්මාණ සඳහා වෙන්වුණු කලාගාර තිබෙන්නෙත් දෙවන මහලේ මයි.

මෑත කාලයේ ගෙටී විලා ගැන පොදු කතාබහක් ඇතිවුණේ 2022 දී ජෝ බයිඩන් ජනාධිපතිවරයා මේ පරිශ්‍රයේදී දුන්  රෑ කෑම වේලක් හින්දයි. මෙහි තිබුණු සමහර කලා කෘති ගෙටී  නීති විරෝධී විදියට අත්පත් කරගෙන තිබූ බවට එල්ල වුනු  චෝදනා හින්දා 2006 දී ග්‍රීසියටත් 2007 දී ඉතාලි රජයටත් ගෙටී භාරය විසින් යම් යම් කලාකෘති නැවත භාරදී තිබෙනවා.

හාරසිය පනහක පිරිසකට අසුන් ගන්නට පිළිවන් ග්‍රීක විවෘත වේදිකාව නම් කර තිබෙන්නේ Barbara & Lawrence Fleischman. නමින් මේ පරිශ්‍රය ඇතුළේ 250 ක පිරිසකට අසුන් ගත හැකි ශ්‍රවණාගාරයක් ද තිබෙනවා. ගෙටී ගේ පෞද්ගලික නිවහන  සහ වෙනත් ගොඩනැගිලි මේ වන විට ගෙටී භාරයේ සහ මේ පරිශ්‍රයේ සේවා කටයුතු සඳහා භාවිතා වෙනවා මෙහි ඇති සුවිශේෂී මැද මිදුල  හරිම අපූරුයි. වතුර මල් , කැටයම් , ප්‍රතිමා සහිතව තිබෙනා එය ඔබ ලංකාවේදී දැක තිබෙන වලව් සිහිගන්වනවා.

උද්‍යාන

මේ  පරිශ්‍රයේ  උද්‍යාන හතරක් තිබෙනවා ඒවා මධ්‍යධරණී කලාපයේ පළතුරු , බෙහෙත් පැළෑටි සහ විවිධ ගස්වලින් සමන්විත වෙනවා. මෙහි  තිබෙන Mosaic Fountain. එක වගේම  Doryphorus,  Pythagoras, Democritaus ප්‍රතිමා සුවිශේෂී වැදගත්කමක් ගන්නවා.

 එකතුව

 මෙහි ඇති කලා කෘතිය එකතුව හතලිස් හතර දාහකට ( 44,000) අධික බවයි කියවෙන්නේ. ක්‍රිස්තු පූර්ව හයදාස් පන්සීයේ සිට ක්‍රිස්තු වර්ෂ 40 යන කාලසීමාවක නිර්මාණ එක්දහස් 1400කට වැඩි ගණනක් ඔබට මෙහිදී බලන්නට පුළුවන්. දවසින් නිර්මාණ සංරක්ෂණය කරමින් ඔබට බලන්නට පුළුවන් ප්‍රමාණය වැඩි කරන්නට මෙහි කාර්ය මණ්ඩලය වෙහෙස වෙනවා.

බ්‍රහස්පතින්දා සහ සෙනසුරාදා දවස්වල ඔබ යනවා නම් ඒ දවස් වලට තියෙන ගාඩ් ටී පාටි එකකට ඔබට මුදල් ගෙවා කලින් වෙන් කරවා ගැනීමක් කරන්නත් පුළුවන්. 

අනුරුද්ධ වැලිගමගේ

සේයාරූ -  අන්තර්ජාලයෙන්  Google Images

                සියළු හිමිකම් මුල් හිමිකරුවන් සතුයි.

මේ සටහන ගැන ඔබේ අදහස් පහතින් ලියන්න. ඔබේ ගුණ දොස් මගේ ඉදිරි නිර්මාණ එළිය  කරාවි.

ශ්‍රී ලංකාවේ සංචාරක ව්‍යාපාරයට නව දැක්මක් - Relive the epic of The Ramayana Trail

ශ්‍රී  ලංකාවේ නව ආදායම් ඉපයීම අවස්ථා අතරේ මේ වන විට කතාබහට ලක්වෙන කෘෂිකර්මාන්තය,  විදෙස් රැකියා මානව සම්පත් ආයෝජන සහ සංචාරක ව්‍යාපාරය කුමන ආකාරයෙන් නව රජය භාවිත කරයිද කියා බොහෝ දෙනකු බලාපොරොත්තුවෙන් ඉන්නා මොහොතක රටට බරක් යයි හංවඩු ගසා සිටින ශ්‍රී ලංකා ගුවන් සේවය විසින් නිර්මාණය කළ දැන්වීමක් යූ ටියුබයෙන් දුටිමි.

එය නම් කර තිබුණේ  Relive the epic of The Ramayana Trail යන  නමිනි .  ආත්තම්මා කෙනෙක් මුණුපුරාට කියන කතාවක  ආකාරයෙන් ගලා යන ඒ දැන්වීමේ ධාවන කාලය විනාඩි පහකි. රාමා සීතා සහ රාවණගේ කතා පුවත ඒ හරහා දිගහැරේ . හින්දු ආගමිකයින්ගේ මහත් ගෞරවයට පත්වූ කතාව ඇසුරින්  අත්තම්මා සහ මුණුපුරා අතර වන කතාබහ ඇතුලේ අවධානය යොමු කරන්නේ  අපේ සුපුරුදු වට්ටෝරුවේ තිබුණු සාම්ප්‍රදායික සංචාරක ස්ථාන ලැයිස්තුවෙන් බැහැරව ගිය සංචාරක ස්ථාන දහයකි,

ඒවා මෙසේය

 1. අම්බලන්තොට -  උස්සංගොඩ ජාතික උද්‍යානය

 2. ඇල්ල - රාවණ ගුහාව සහ රාවණා ඇල්ල

 3. පුස්සැල්ලාව - මහා රාවණගේ රථ මාවත ( chariot path)

 4. හක්ගල - උද්භිද උද්‍යානය 

 5. නුවරඑළිය -  සීතා අම්මාන් කෝවිල 

 6. මන්නාරම - රාමසේතු ( ආදම්ගේ පාලම )

 7. ගාල්ල -  රූමස්සල 

 8. මාතලේ - දුනුවිල විල 

 9. ත්‍රිකුණාමලය -  තිරුකෝනේස්වරම්  කෝවිල

10.  කැලණිය -  කැලණි විහාරය

මේ දැන්වීම ශ්‍රී ලංකන් ගුවන් සේවයට සේම රටටත් වැඩදායක දැක්මක ප්‍රථිපලයක් ලෙස සුබවාදීව දකිමි . නිර්මාණයට දායක වූ සහ එය මෙහෙයවූ කණ්ඩායම පිළිබඳ තොරතුරක් නැති වුණත් මට හිතෙන හැටියට එය කාරණා කිහිපයකින් වැදගත් වෙයි.

 1. හොඳ ආදායම් තත්ත්වයක් සහිත ඉන්දියාවේ අළුත් පරම්පරාව සංචාරය වෙනුවෙන් කැමැත්තක් ඇති සහ මුදල් වියදම් කිරීමට සූදානම් පිරිසක් නිසා ඉතා විශාල ජනගණයක් සිටින ඉන්දියාව ලංකාවට හොඳ වෙළඳපොලක් වීම .

 2. ඉන්දියාව සහ ශ්‍රී ලංකාව අතර ගුවන් ගමන් සඳහා ගතවන කාලය පැය 4 කට අඩු නිසා සහ ඒ වෙනුවෙන් ගෙවන්නට වන මුදල සාපේක්ෂව ඉතා අඩු එකක් නිසා පහසුවෙන් මෙය පිරිමැසුම් දායක සංචාරක ගමනාන්තයක් කල හැකිය.   

 ‍3. ලංකාවේ මේ වන විට පවතින සංචාරක සේවා පහසුකම් මධ්‍යයේ සුඛෝපභෝගී සංචාරකයින් වෙනුවට පිරිමැසුම් දායක වැඩි පහසුකම් නොසොයන පිරිස් වැඩි ප්‍රමාණයක් ගෙන්වා ගැනීම ශ්‍රී ලංකන් ගුවන් සේවය වැඩි ගමන් වාර ගණනකට හොඳ පිවිසුමක් සේම ශ්‍රී ලංකාවේ සංචාරක ව්‍යාපාරය දියුණු කරන ආයතන වලට ඒ සඳහා කල් ගැනීමට හොඳ මඟකි.

 4. මේ වෙළෙඳ දැන්වීමේ සඳහන්  සංචාරක ස්ථාන දහයෙන් බහුතරය හම්බන්තොට සිට කෙටි දුරකින් පිහිටා තිබෙන නිසා දැනට භාවිතා නොවන හම්බන්තොට ජාත්‍යන්තර ගුවන් තොටුපළ නැවත භාවිතයට ගන්නට හොඳ පිවිසුමකි.

 5. මේ දැන්වීමේ සඳහන් අවධානය ඉන්දියාවේ පිරිස් අතර ඉහළ ගියහොත් ඉන්දියාවේ පිරිමැසුම් දායක ගුවන් සේවාවන් ද ලංකාවට ගුවන් ගමන් වාර එකතු කිරීමට ඉඩ තිබේ. ඒ හරහා ගුවන්තොටුපළ සේවා සැපයීමෙන් මෙන්ම සංචාරකයින්ගෙන් ද ලංකාවට තව තවත් ආදායම් උපයන්නට පුළුවන.

 6. ඉන්දීය සංචාරකයින් සමාජ මාධ්‍යය වල  සේයාරූ සහ වීඩියෝ පලකිරීමට මහත් උනන්දුවක් දක්වන පිරිසක් නිසා ඔවුන් මඟින් ලංකාවේ අනිකුත් සංචාරක ස්ථාන ගැනත් නොමිලයේම  ප්‍රචාරයක් ලෝකයට ගෙන යාමට පුළුවන.

 එනිසා කවුරුන් කල ද මෙය පාඩු ලබන ශ්‍රී ලංකා ගුවන් සේවය දෙපයින් සිටුවීමට කරන මෙහෙයක් සේම ශ්‍රී ලංකාවේ සංචාරක ව්‍යාපාරයට ද මහත් පිටි පහලක් වේවායි සිතමි. 

ඔබට මේ දිගුවෙන් ඒ දැන්වීම බලන්නට පුළුවන්

සේයාරූ -  අන්තර්ජාලයෙන්  Google Images

               සියළු හිමිකම් මුල් හිමිකරුවන් සතුයි

මේ සටහන ගැන ඔබේ අදහස් පහතින් ලියන්න. ඔබේ ගුණ දොස් මගේ ඉදිරි නිර්මාණ එළිය කරාවි.

කැනඩාවේ ජීවත්වන විද්වත් ශ්‍රී ලාංකිකයන්ගේ පර්යේෂණ පත්‍රිකා එකතුවක්

 

Scholarly work by Sri Lankan Canadians

කැනඩාවට සංක්‍රමණය වී කැනඩාවේ විවිධ අධ්‍යාපන, රාජ්‍ය සහ පෞද්ගලික ව්‍යාපාරික ආයතන වල රාජකාරි කරමින් ලෝකයට වැඩදායී මෙහෙවරක් කරන ශ්‍රී ලාංකික පිරිස් කැනඩාවේ විවිධ ප්‍රදේශවල ජීවත් වෙනවා.

අද රූපණ පොත් පිටු අතරින් අපි කතා කරන්න යන්නේ මේ වනවිට කැනඩාවේ ජීවත්වන ලංකාවෙන් බිහිවූ මිණිකැට කිහිපයක් ලියූ පර්යේෂණ පත්‍රිකා එකතුවක් ගැන. මේ පොත මුද්‍රණය කර තිබෙන්නේ ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙන් හින්ද අද වැඩසටහනේදී අපි ඉංග්‍රීසියෙන් ඒ කියැවීම් කරනවා.  

ශ්‍රී ලංකාවේ වගේම කැනඩාවේත් රජයේ උසස් තනතුරු රැසක් දැරූ සමාජ විද්‍යා මහාචාර්යවරයෙක් අද අපේ සම්පත් දායකයා විදිහට සම්බන්ධ වෙනවා. ශ්‍රී ලංකා සමාජ සේවා විද්‍යාලයේ අධ්‍යක්ෂක , කැනඩාවේ එඩ්වඩ් කුමාර දූපතේ හිටපු සෞඛ්‍ය සේවා අධ්‍යක්ෂක එතුමා සක්‍රීය සේවයෙන් විශ්‍රාම ලබා සිටියත් මේ වනවිටත් මැක්මාස්ටර් සහ ටොරොන්ටෝ විශ්ව විද්‍යාල වල ඉගැන්වීම් කටයුතු කරනවා. ශ්‍රී ලන්කැන් විද්‍යුත් පුවත්පතේ ඉංග්‍රීසි පිටුව සංස්කරණය වගේම යාත්‍රා පුවත්පත වෙනුවෙන් විවිධ ලිපි ලියන ඔහු ආචාර්ය සරත් චන්ද්‍රසේකර       

   

2024 නොවැම්බර් 17 වැනිදා රූපණ අන්තර්ජාල රූපවාහිනිය 

තුලින් වෙබ් ගත වූවකි

https://rupane.com/2024/11/16/rupane-episode-426-november-16-2024/

 ****************************************************************     

සම්පත් දායකත්වය -   මහාචාර්ය සරත් චන්ද්‍රසේකර 

ඉදිරිපත් කිරීම  -   අනුරුද්ධ වැලිගමගේ

කැමරාකරණය - වීරා ෆොන්සේකා , ගොයුම් එරංග   

සංස්කරණය - රවිදු කන්නන්ගර  සහ පුබුදු වනිගසේකර 

සංකල්පය සහ නිෂ්පාදනය - අනුරුද්ධ වැලිගමගේ

අධ්‍යක්ෂණය - ගොයුම් එරංග හිදෙල්ල ආරච්චි 

විධායක නිෂ්පාදනය - වීරා ෆොන්සේකා

රූපණ  මැදිරියේ  කෙරුණු පටිගත කිරීමකි.

***************************************************************

හදුන්වා දෙන ගීතය 

තොල් පෙති පුපුරන  ......

ගේය පද - ආචාර්ය සරත් චන්ද්‍රසේකර

සංගීතය - ආනන්ද වෛද්‍යසේකර 

ගායනය - ශ්‍රී ලාල් අමරජීව ෆොන්සේකා 

සේයාරූ -  අන්තර්ජාලයෙන්  Google Images

               සියළු හිමිකම් මුල් හිමිකරුවන් සතුයි.

මේ සටහන ගැන ඔබේ අදහස් පහතින් ලියන්න. ඔබේ ගුණ දොස් මගේ ඉදිරි නිරමාණ එළිය  කරාවි.