මව් බිමෙන් බැහැරව ශීත හිමරටක වෙසෙන ශ්‍රී ලාංකිකයෙකුගේ මතක මංපෙත ........

Saturday, March 22, 2025

ඇමෙරිකානු ආක්‍රමණ නිසා තැනුණු යුනෙස්කෝ ලෝක උරුමය - Rideau Canal



Rideau Canal කියලා කියන්නේ කැනඩාවෙ අග නගරය වන ඔටවා හි පිහිටි ඔටවා ගඟ

( Ottawa River ) සහ ඔන්ටාරියෝ විල ( Lake Ontario) යා කරන කිලෝමීටර් දෙසිය දෙකක් ( 202) දිග ජල ප්‍රවාහන මාර්ගයක් . එයට ඒ නම ලැබෙන්නේ ප්‍රංශ බසින්,  තිරය ( Curtain)  කියන අරුත දෙන Rideau Falls වලින් පටන් ගෙන ඔටවා ගඟට ජලය ගෙන යන අතු ගංගාවක් වන Rideau River  මෙහි කොටසක් වන හින්දයි.



1813 අප්‍රේල් 27 වෙනිදා , එවකට වත්මන් කැනඩාව නමින් හඳුන්වන බ්‍රිතාන්‍ය පක්ෂපාත බල ප්‍රදේශයේ අග නගරය වුණු යෝර්ක් (York ) නගරයට ඔන්ටාරියෝ විල හරහා පැමිණි ඇමරිකානු භට පිරිස් වලින් බලවත් ප්‍රහාරයක් එල්ල වුණා. පාර්ලිමේන්තුව,  රාජකීය නිවස ඇතුළු යෝර්ක් නගරයේ  රජයේ ගොඩනැගිලි සහ හමුදා බැරක්ක ගිනිබත් කළ ඔවුන් ප්‍රදේශයේ බලය අල්ලා ගත්තා.  අද ටොරොන්ටෝ ( Toronto) නගරය ලෙස හැඳින්වෙන්නේ එකල යෝක් නමින් හැඳින්වුනු නගරයයි. (  Battle  of York) .  බ්‍රිතාන්‍යයන් ඊට පස්සේ තීරණය කළේ තමන්ගේ පාලන ප්‍රදේශය ඔටවා ගඟ අසබඩ ඉදි කරන්නයි . අද මෙන් අධිවේගී මාර්ග,  දුම්රිය මාර්ග,  ගුවන් සබඳතා නොතිබූ ඒ කාලයේ තිබුණු ප්‍රධානම ප්‍රවාහන මාධ්‍ය වුණේ ගංගා, ඇල සහ විල් හරහා කෙරුණු නාවික යාත්‍රා ගමනාගමනයයි. බ්‍රිතාන්‍ය නාවික ක්ෂේත්‍රයේ විශාල දස්කම් දැක්වූ රටක්.  ලෝකයේ බිම්කඩ අල්ලා ගෙන  සම්පත් කොල්ල කෑ යටත්විජිත වාද  තරඟයේදී ඉතා විශාල බල ප්‍රදේශයක් හිමිකරගෙන හිරු නොබසින අධිරාජයය යන ගෞරව නාමය දිනාගන්නටත් ඒ නාවික බලය හේතුවුනු  බව සඳහන්.




ඒ කාලයේ කැනඩාවේ ප්‍රධාන ප්‍රවාහන මාධ්‍යය වුනු අත්ලාන්තික් සාගරය හරහා ශාන්ත ලෝරන්ස් ගඟත්, අග නගරය ඔටවා නගරයත් සම්බන්ධ කරන්නට ඔවුන් කළ සැලසුම වුණේ රිඩෝ ඇල ඉදිකිරීමයි. ඒ හරහා තමන්ට අවශ්‍ය සියලු භාණ්ඩ හා සේවා අවශ්‍යතා සපුරා ගැනීම ඔවුන්ගේ අරමුණ වුණා. ඔවුන් සතුව ලුතිනන් Gershom French  1783 දී සකස් කළ සැලසුමක් තිබුණා.  1816 දී ශ්‍රීමත් Joshua Jebb ගේ නායකත්වයෙන් රිඩෝ ඇල ඉදිකිරීමට මැනුම් කටයුතු ආරම්භ කෙරුණා. යළිත් 1823 -1824 කාලයේදී Samuel Clowes  විසින් එහි දුර අඩු කරමින් තවත් මැනුමක් සිදු කළා.



ඒ  වනවිට සක්‍රීය සේවයෙන් විශ්‍රාම ලබා සිටි දක්‍ෂ කරනල්වරයෙකු  වූ Jhon By යලි සේවයට කැඳවා ව්‍යාපෘති නායකත්වයට පත්කර කොන්ත්‍රාන්කරුවන් තුන් දෙනෙක් ( Jhon Redpath, Thomas Mckay, Robert Drummond)  භාවිතයෙන් ඇලේ ඉදිකිරීම් පටන් ගත්තේ 1926 දී. හරියටම අවුරුදු හයක වෑයමෙන් පස්සෙ 1832 දී එය ඉදිකර අවසන් කෙරුණා. “.පම්පර්” ( Pumper)  කියන වාෂ්ප බෝට්ටුවෙන් කින්ස්ටන් නගරයෙන් 1932 මැයි 22 වෙනිදා පටන් ගෙන  දවස් හතක ගමනකින් කර්නල් පවුල ඔටවා නගරයට ආවේ 1832 මැයි 29 වැනිදා රිඩෝ  ඇලේ ප්‍රථම ගමන සටහන් කරමින් . නියමිත මුදලට වඩා වැඩි මිලක් වූ,  එකල මුදලින් පවුම් 822,824 ක් වියදම් වුනු නිසා  බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යය කර්නල් ජෝන් බයි ව නිසි ඇගයීමකට ලක් නොකල  බව කියවෙනවා.




ආරක්ෂක හේතු පදනම් කරගෙන ඉදි කෙරුණත්,  ඉන් පසුව රිඩෝ ඇල භාවිතා වුනේ යුරෝපයෙන් කැනඩාවට සංක්‍රමණය වී වගාබිම් සොයා ගිය යුරෝපීය සංක්‍රමණිකයන් ගෙනයාම සහ වෙළඳ කටයුතු සඳහායි.  ධාන්‍ය,  ඛනිජ වර්ග සහ දැව  වාෂ්ප බෝට්ටු සහ වෙනත් යාත්‍රාවන් මගින් මේ හරහා ප්‍රවාහනය කෙරුණා.



මේ ඇලේ ඔටවා ගඟේ සිට Catarqui  ගඟට අඩි දෙසිය හැත්තෑ දෙකක ( 272) උස නැග්ම සහ කැටරාකි ගඟේ සිට ඔන්ටාරියෝ විලට අඩි 164ක බැස්ම සඳහා අගුල් හතළිස් හයක (46) ජල පඩිපෙළ පද්ධතියක් තිබෙනවා.  පසුකාලීනව දුම්රිය මාර්ග සහ අධිවේගී  මාර්ග ඉදිවීම නිසා විනෝදාස්වාදන බෝට්ටු වල සේවය සඳහා පමණක් මේ වන විට මෙය භාවිතයට ගැනෙනවා. ඒ  සඳහා වසරේ මැයි මාසයේ සිට ඔක්තෝබර් මාසය දක්වා මෙය ක්‍රියාත්මක කරන්නේ Parks Canada මගින්. 



1970-1971  කාලයේ  පටන් දෙසැම්බර්- ජනවාරි මාසවල සිට මාර්තු මාසයේ මුල දක්වා  රිඩෝ ඇලේ කොටසක් හිම පදම් කර ස්කේටින් කිරීම සඳහා  Skating rink එකක් ලෙස සකස් කෙරෙනවා. නගරයේ මැදින් රිඩෝ ඇලේ කිලෝමීටර් හතයි දශම අටක (7.8 Km  ) කොටසක් එලෙස සකස් කෙරුණු විට එහි තැනෙන ස්කේටින් පරිශ්‍රය  ඔලිම්පික් අයිස් හොකී පරිශ්‍ර  අනූවක් තරම් වන බව කියවෙනවා. ඒ දිගින් දෙවැනි වන්නේ ලෝකයේ දිගම Skating rink එක  ලෙස වාර්තා තැබුණු කැනඩාවේ Winnipeg  වල කිලෝමීටර් අටයි දශම පහයි හතරක( 8.54 km)  Skating rink එකට පමණයි. ශීත කාලයට විවිධ පාට කබා ඇදගත් පිරිස් උද්යෝගයෙන් මෙහි ක්‍රීඩාකරන ආකාරය සුලබ දසුනක්. 



https://en.wikipedia.org/wiki/Rideau_Canal





සේයාරූ - 

අන්තර්ජාලයෙන්  Google Images, සියළු හිමිකම් මුල් හිමිකරුවන් සතුයි.



මගේ සටහන් උපුටන හෝ ඩිජිටල් හුවමාරු වෙනුවෙන් කවරෙකු හෝ භාවිතා කරනවාට මම කැමතියි. අමුවෙන්ම එය තමන්ගේ නමින් පලකරනවාට අකමැතියි. ඒ නිසා උපුටන භාවිතයේදී බ්ලොග් අඩවියේ නම සහ යොමුව සටහන් කරන්නට කාරුණික වන්න.    

මේ සටහන ගැන ඔබේ අදහස් පහතින් ලියන්න. ඔබේ ගුණ දොස් මගේ ඉදිරි නිරමාණ එළිය  කරාවි.


Saturday, March 15, 2025

රූපණ මාධ්‍ය ජාලයේ සේවා ඇගයුම



කැනඩාවේ ටොරොන්ටෝ ප්‍රදේශය කේන්ද්‍ර කර ගනිමින් ප්‍රජා මාධ්‍යය කටයුතුවල යෙදෙන රූපණ මාධ්‍ය ජාලය රූපණ අන්තර්ජාල රූපවාහිනිය, ශ්‍රී ලංකැන් නිව්ස් ඩිජිටල් පුවත්පත සහ සිනමා නිර්මාණ සහ ප්‍රසාංගික අත්දැකීම් ප්‍රජාව වෙත ඉදිරිපත් කරන ශ්‍රී ලංකැන් ඉවෙන්ට්ස් යන ආයතන තුනෙන් සමන්විතයි. 




තම දූත සේවා කාලය නිම කරමින් ශ්‍රී ලංකාවට යාමට නියමිතව සිටින දක්ෂ, පලපුරුදු විදේශ සේවා නිලධාරියෙකු වන තුෂාර රොද්‍රිගෝ මහතා ජාති, ආගම් බේදයකින් තොරව ශ්‍රී ලංකා රජය නියෝජනය කරමින් ටොරොන්ටෝ කොන්සල් ජනරාල් කාර්යාල බල ප්‍රදේශයේ ශ්‍රී ලාංකික සැමට එක ලෙස සහයෝගයෙන් කටයුතු කල චරිතයක්. ආගමික සහ සංස්කෘතික සංහිදියාව සේම සාමාජීය සහ ප්‍රජා කටයුතුවලදී තම විවේකී සතිඅන්ත වල ඒවාට රජය නියෝජනය කරමින් සහභාගී වූ කෙනෙක්. එසේම ටොරොන්ටෝ කොන්සල් ජනරාල් කාර්යාලයේ සේවා කාර්යක්ෂමතාවය සේම මහජන සේවාවන් වැඩිදියුණු කල කෙනෙක්.  









ඔහු විසින් ටොරොන්ටෝව සහ අවට ශ්‍රී ලාංකික ප්‍රජාවට කල සේවය අගයමින් සම්මානයක් පිරිනැමීම පසුගියදා ඔෂවා නගරයේ රූපණ මැදිරියේදී සිදුවුණා. මේ රූපණ මාධ්‍ය ජාලයේ ප්‍රධානි වීරා ෆොන්සේකා මහතා ටොරොන්ටෝ කොන්සල් ජනරාල් තුෂාර රොද්‍රිගෝ මහතා වෙත එම සමරු තිළිණය පිරිනැමූ අවස්ථාවයි.  

එම අවස්ථාවේදීම රූපණ මාධ්‍ය ජාලයේ ගමනට අත්වැලක් වූ ප්‍රධාන අනුග්‍රාහක දෙපල වන රියාස් රවුෆ්, ඇන්ටන් ධර්මසීලන් මහත්වරුන්ටත්, රූපණ අන්තර්ජාල රූපවාහිනියේ මෙහෙයුම් අධ්‍යක්ෂක එරංග හිදෙල්ල ආරච්චි ,  ශ්‍රී ලංකැන් නිව්ස් කතෘ මණ්ඩල ප්‍රධානි අනුරුද්ධ වැලිගමගේ, ශ්‍රී ලංකැන් ඉවෙන්ට්ස් සම්බන්ධීකාරක කල්ප සමරතුංග,  නිෂ්පාදක / සන්නිවේදක වරුන් වන සංජීව අබේරත්න, සම්පත් පෙත්තාවඩු, මංජුලා වික්‍රමරත්න, සුනිල් තෙන්නකෝන් , නිරංග විජේසූරිය, අනුෂා කිංග්ස්ලි, දර්ශිකා චන්ද්‍රතිලක , යෙනුලි කොතලාවල යන අයගේ සේවය අගයමින් සම්මාන තිලිණ ප්‍රධානය කෙරුනා. වෙනත් රාජකාරි කටයුතු නිසා සුනිමල් බාලසූරිය, සුශාන්ත විජේසූරිය යන මහත්වරුන් දෙපලට මේ අවස්ථාවට සහභාගී වන්නට ඉඩ ලැබුනේ නැහැ.   

              

   








 




























සේයාරූ -  එරංග හිදෙල්ල ආරච්චි 
                   සමන්ති ගල්පාය 


මේ සටහන ගැන ඔබේ අදහස් පහතින් ලියන්න. ඔබේ ගුණ දොස් මගේ ඉදිරි නිර්මාණ එළිය කරාවි.

Saturday, March 8, 2025

දෙමෝදරත් දැන් උමතු වෙලා

 




සේල පටක් සේ රූ මවලා 

දුන්හිඳ හිත ළග නතර වුනා 

නමුණුකුලය නව වරක් පුදා 

සීතල සුළගක් සිසිල ගෙනා 


ඔඩිසියේ, කැලිප්සෝ මැදිරි පුරා 

පිරිස් ගලනවා හිත් උතුරා 

පාලම යට පොරකන අය අතරේ 

දෙමෝදරත් දැන් උමතු වෙලා 


රාවණ ඇල්ලට පෙම් බැඳලා 

සීතා කෝවිලේ පොල් ගහලා 

ග්‍රෙගරි වැවට අද හඳ පායනවලු 

මුහුණු පොතේ රූසර මවලා 



අනුරුද්ධ වැලිගමගේ 




                                     2025 මාර්තු මස ලන්ඩන් කවි කලාපයේ පලවිය. 

                  විශේෂ ස්තූතිය-  ලන්ඩන් කවිය සංස්කාරක අනුර හෑගොඩ මහතාට

සේයාරූ -  අන්තර්ජාලයෙන්  Google Images

                     සියළු හිමිකම් මුල් හිමිකරුවන් සතුයි



මේ සටහන ගැන ඔබේ අදහස් පහතින් ලියන්න. ඔබේ ගුණ දොස් මගේ ඉදිරි නිරමාණ එළිය  කරාවි

Saturday, March 1, 2025

අමයුරු කවි රස- වෙනසක් එක්ක නූතන කවි විදිමු





 කවිය වෙනුවෙන් මේ වනවිට කැනඩාවේ රූපණ අන්තර්ජාල රූපවාහිනිය වැඩසටහන් 16 ක් ඉදිරිපත් කර තිබෙනවා. ජනකවියෙන් පටන් ගෙන පරිවර්තන කවි හරහා වර්තමානය තෙක් පැමිණි ඒ ගමන ඉතා දිගු එකක්. සිංහල බ්ලොග්,මුහුණු පොත් නිර්මාණ හරහා කවියට යලිත් වටිනාකමක් ලැබී ඇති මේ මොහොතේ නූතන කවි පොත් කිහිපයකින් නිර්මාණ කිහිපයක් ඉදිරිපත් කරන්නට හිතුවා. ඒ අනුව නූතන කවි 15 ක් ගැන කතාබහ කරන්නට රූපණ වැඩසටහන්  3 ක් නිර්මාණය කර තිබෙනවා. ලංකාවෙන් බැහැරව     ඉන්නා අපට  ප්‍රායෝගිකව කවි පොත් සපයා ගැනීම වෙනුවෙන් ඇති දුෂ්කරතා නිසා ලබාගැනීමට හැකිවූ පොත් කිහිපයකින්   කවි තෝරාගෙන තිබුණත් එම නිර්මාණ කරුවන්ට නිසි ගෞරවය දෙමින් එම නිර්මාණ අගය කරන්නට අප උත්සාහ කලා. 


ඊට අමතරව ලංකාවේත්  පත්තර වල කවි පිටු හැලී යන මොහොතක ශ්‍රී ලන්කැන් නිව්ස් අනතර්ජාල පුවත්පත හරහා මාසිකව කවි 18 කට කැනඩාවේ කවි සිතුවිලි, සිංහල බ්ලොග් කවි මුතු, මුහුණු පොතේ කවි අතරින්, පරිවර්තන කවි සහ කවි පොතකින් පිටුවක් හරහා ඉඩක් ලබා දී තිබෙනවා. මේ දිගුවෙන් ඔබට අවුරුද්දකට කිට්ටු කාලයක් පුරා පලවූ ඒ කවි කියවන්න පුළුවන්.

https://srilancan.ca/


අමයුරු කවි රස

වෙනසක් එක්ක නූතන කවි විදිමු















 අද වැඩසටහනේ සංවාදයට තේමා වන කවි  


කවිය -  සඳත් උයලලු එන්නෙ අහසට 

කිවිදිය  - විජායි නාලිකා කරුණාතිලක

කවි පොත - කවි කවි හිතක් රෝන්දෙක  

කවි ගායනය - මංජුලා වික්‍රමරත්න 

කවිය - එතැන් සිට අපි වැටුණා

කවියා  -  වසන්ත ප්‍රදීප් හෙට්ටිආරච්චි 

කවි පොත -  මිහිර සැගවුණු නිම්නයක සිට

කවි ගායනය - සම්පත් පෙත්තාවඩු  





කවිය - වැලන්ටයින් දවසෙත් අපි රණ්ඩු වුණා

කිවිදිය  - සුහර්ශිනි ධර්මරත්න

කවි පොත -  සුදුවත ඇඳි කෙකනිය 

කවි ගායනය - මංජුලා වික්‍රමරත්න




කවිය -  කටුවාපිටිය පාළු පාරක 

කවියා  - නන්දසිරි කීබියහෙට්ටි 

කවි පොත - ගජමුතු සහ කදුළු   

කවි ගායනය - සම්පත් පෙත්තාවඩු 




 කවිය -  ඇබුල් 

 කිවිදිය - මාලතී කල්පනා ඇම්බ්‍රෝස් 

 කවි පොත - ඔබ ගැඹුරු නින්දක

කවි ගායනය - සම්පත් පෙත්තාවඩු




2025 මාර්තු  1 වැනිදා රූපණ අන්තර්ජාල රූපවාහිනිය තුලින් වෙබ් ගත වුවකි.





කවි රටා උදාහරණ කොට ගනිමින් කෙරෙන අඩ පැයක කවි චාරිකාව 

https://rupane.com/2025/03/01/rupane-episode-441-march-01-2025/

------------------------------------------------------------------------------

ඉදිරිපත් කිරීම  - අනුරුද්ධ වැලිගමගේ

සම්පත් දායකත්වය - ආචාර්ය ස්වර්ණා චන්ද්‍රසේකර 

කවි ගායනය - මංජුලා වික්‍රමරත්න, සම්පත් පෙත්තාවඩු

සංකල්පය සහ  නිෂ්පාදනය - අනුරුද්ධ වැලිගමගේ

අධ්‍යක්ෂණය - ගොයුම් එරංග 

විධායක නිෂ්පාදනය - වීරා ෆොන්සේකා

*********************************************

අමයුරු කවි රස - වැඩසටහන් පෙල 

අපේ පළමු වැඩසටහන - ජනකවියේ චමත්කාරය  සදහා දිගුව 

http://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2020/09/1.html

අපේ දෙවන වැඩසටහන -  කොළඹ යුගයෙන් තරු තුනක් සදහා දිගුව 

http://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2020/10/2.html

අපේ තෙවන වැඩසටහන -  සිංහල කවියේ සදැස් ලකුණ  සදහා දිගුව 

http://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2020/12/3.html

අපේ හතරවන වැඩසටහන -  නිසදැස් කවියක විප්ලවය   සදහා දිගුව 

http://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2021/03/4.html

අපේ පස් වන වැඩසටහන -  ළමා කවියේ රුව ගුණ  සදහා දිගුව

http://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2021/04/5.html

අපේ හය  වන වැඩසටහන කිවිදියන් තිදෙනෙකුගේ නිර්මාණ දැක්ම .....පළමු කොටස සදහා දිගුව

http://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2021/05/6.html

අපේ හය  වන වැඩසටහන කිවිදියන් තිදෙනෙකුගේ නිර්මාණ දැක්ම ..... දෙවන කොටස සදහා දිගුව

http://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2021/07/6.html

අපේ හත් වන වැඩසටහන -  සංදේශ කාව්‍ය තුලින් මැවෙන රූ රටා සදහා දිගුව

http://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2021/10/6.html

අපේ අට වන වැඩසටහන - අවුරුද්ද හා බැදුණු කවිය සදහා දිගුව

http://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2022/04/blog-post_16.html

අපේ නව වන වන වැඩසටහන - බුදු දහම සහ බැදුණු කවිය සදහා දිගුව

http://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2022/05/blog-post_14.html

අපේ දහ වන වැඩසටහන - පරිවර්තන කවියේ මිහිරියාව  සදහා දිගුව

http://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2021/11/10.html

අපේ එකොළොස්වන  වැඩසටහන- හාස්‍ය කවියේ ගැබ්වුණු උපහාසය 


http://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2022/07/11.html

අපේ දොළොස්වන  වැඩසටහන - ජන ජීවිතය සමග බැදුණු විවිධ කවි


https://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2023/11/12.html

අපේ දහතුන්වන වැඩසටහන -කවි කොලයෙන් සහ හිටිවන කවි මඩු තුලින් සිදුවූ සමාජ කාර්යභාරය

http://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2022/01/13.htm

අපේ දහහතරවන  වැඩසටහන - පරිවර්තන කවි තුලින් ජීවිතය කියැවීම සදහා දිගුව 
(මේ වැඩසටහන පළමු කොටස සහ දෙවන කොටස ලෙස වැඩසටහන් 2 ක් තිබෙනවා) 

http://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2023/07/14.html



සේයාරූ -  අන්තර්ජාලයෙන්  Pixabay Images
               සියළු හිමිකම් මුල් හිමිකරුවන් සතුයි.


මේ සටහන ගැන ඔබේ අදහස් පහතින් ලියන්න. ඔබේ ගුණ දොස් මගේ ඉදිරි නිර්මාණ එළිය කරාවි.