මව් බිමෙන් බැහැරව ශීත හිමරටක වෙසෙන ශ්‍රී ලාංකිකයෙකුගේ මතක මංපෙත ........

Saturday, June 14, 2025

ගැහැණු ළමයි සමඟ කෑන්ස් රතු පලසට ගිය අපේ අජිත් අය්යා

 




එක්දහස් නමසිය හැට හය වසරේ දී ලංකාවේ හොඳම නවකතාවට හිමි සම්මානය දිනාගත්තේ කරුණාසේන  ජයලත් රචනා කළ ගැහැණු ළමයි නිර්මාණය විසින්. කුසුම් ලියනගේ චරිතය කේන්ද්‍ර  කර ගනිමින් ශ්‍රී ලාංකික සමාජයේ  පැතිකඩක් නිරූපණය කරන අගනා කෘතියක් විදියට ගැහැණු ළමයි පොත හඳුන්වන්නට පුළුවන්. 60 දශකයේ සම්ප්‍රදායික තරුණ දැරියක වන කුසුම් සහ යොවුන් තරුණයෙකු වන නිමල් සතරසිංහ සමග ඇතිවන ප්‍රේම සම්බන්ධතාවක් මැද්දේ ජීවිතයේ විවිධ හැලහැප්පිළි මැද මේ කතාව ඉදිරියට යනවා. 1977 දී ආචාර්ය සුමිත්‍රා පීරිස් තමන්ගේ පළමු සිනමා අධ්‍යක්ෂණය විදියට තෝරාගත් නිර්මාණය වන්නේ ගැහැණු ළමයි කතාවයි. ඒ කතාවේ  නිමල් සතර සිංහගේ චරිතය  ඉතා අගනා ලෙස නිරූපණය කළේ ටොරොන්ටෝවේ  ඔබ අප  සමග ජීවත්වන ප්‍රවීණ රංගධර අජිත් ජිනදාස විසින්. අපට හුරු පුරුදු අජිත් අයියා පහුගිය මැයි මාසයේ ප්‍රංශයේ  කෑන්ස් අන්තර්ජාතික සිනමා උළෙලීදී  ගැහැණු ළමයි චිත්‍රපටිය  සංරක්ෂණය කරමින් පැවති උත්සවයේදී විශේෂ ඇගයීමට  ලක්වුණා.  සිංහල සිනමාවට, එහි නිර්මාණ ශිල්පීන්ට ගරු සරු දක්වමින් කෑන්ස් රතු පලසේ ඇවිද ගිය අජිත් අයියා අද රූපණ  මැදිරියේදී අපත් එක්ක එකතු වෙනවා.


කොහේද ගැහැණු ළමයි  චිත්‍රපටය රූගත කළේ

ඒ දර්ශන තලයේ  මතක

1976 දී තිරගත වුනු  ආචාර්ය ලෙස්ටර් ජේම්ස් පීරිස් මහතාගේ මඩොල් දුව චිත්‍රපටයේ උපාලි ගිනිවැල්ලේගේ චරිතය රඟපෑවේ අජිත් අයියා. ඒ චිත්‍රපටියේ සංස්කරණ ශිල්පිනිය වුණේ සුමිත්‍රා පීරිස් මැතිනිය.  ගම්පහ සිරිකුරුස විද්‍යාලයෙන් සොයාගත් නවක නිළිය වසන්ති ඩොරීන් පීටර්සන් සමග ගැහැණු ළමයි චිත්‍රපටයේ ප්‍රධාන නළු චරිතයට තෝරගත්තේ ඔබව. සුමිත්‍රා පීරිස් මැතිනිය අධ්‍යක්ෂකවරියක් විදියට ඔබට දැනුනේ කොහොමද? වසන්ති සහ සෙසු නළු නිළියන් සමග කළ රඟපෑම් ඔබට දැනුණු විදිහ

ගැහැණු ළමයි චිත්‍රපටය සංරක්ෂණය වුනු හැටි. මේ විශාල  කර්තව්‍යයට උරදුන්නේ Film Heritage Foundation  කියන ආයතනයයි.
ඒ චිත්‍රපට සංරක්ෂණ කටයුතු සිද්ධ වුණේ කොහොමද ?



කෑන්ස් චිත්‍රපට උළෙලේදී  ඔබ සහ ගැහැණු ළමයි කණ්ඩායමට ලැබුණු අගය

කිරීම

විශේෂයෙන්ම ඒ කෑන්ස් රතු පලස මතින් ඇවිදගෙන යද්දී දැනුණු හැගීම




ගැන දැනගන්න

මේ දිගුවෙන් රූපණ වෙබ් අඩවියට පිවිසෙන්න.


https://rupane.com/2025/06/14/rupane-episode-456-june-14-2025/

2025 ජූනි  14 වැනිදා රූපණ අන්තර්ජාල රූපවාහිනිය තුලින් වෙබ් ගත වුවකි.

**************************************************

ඉදිරිපත් කිරීම - අනුරුද්ධ වැලිගමගේ සම්පත් දායකත්වය - ප්‍රවීණ රංගධර අජිත් ජිනදාස සංස්කරණය - පුබුදු වනිගසේකර , රවිදු කන්නන්ගර සංකල්පය සහ නිෂ්පාදනය - අනුරුද්ධ වැලිගමගේ අධ්‍යක්ෂණය - ගොයුම් එරංග විධායක නිෂ්පාදනය - වීරා ෆොන්සේකා

**************************************************

මේ ශ්‍රී ලන්කැන් වෙබ් පුවත්පතේ පලවූ සටහන   

ගැහැණු ළමයි සමඟ කෑන්ස් රතු පලසට ගිය ටොරොන්ටෝවේ අජිත් අය්යා

https://srilancan.ca/2025/05/18/%e0%b6%9c%e0%b7%90%e0%b7%84%e0%b7%90%e0%b6%ab%e0%b7%94-%e0%b7%85%e0%b6%b8%e0%b6%ba%e0%b7%92-%e0%b7%83%e0%b6%b8%e0%b6%9f-%e0%b6%9a%e0%b7%91%e0%b6%b1%e0%b7%8a%e0%b7%83%e0%b7%8a-%e0%b6%bb%e0%b6%ad/


සේයාරූ -  අන්තර්ජාලයෙන්  Google Images
               සියළු හිමිකම් මුල් හිමිකරුවන් සතුයි.



මේ සටහන ගැන ඔබේ අදහස් පහතින් ලියන්න. ඔබේ ගුණ දොස් මගේ ඉදිරි නිර්මාණ එළිය කරාවි.

Saturday, June 7, 2025

මහින්දාගමනය......





මිහිදු හිමියන් වැඩියාලු 

අඹ පැනයකුත් ඇහුවාලු 
ඇත්තමයි හාමුදුරුවනේ 
ඒ ඉන්දියන් අධිරාජ්‍යවාදයද ?

හිරුට වැඳ වැඳ හිටි අයට 
අළුත් දහමක් දුන්නාලු 
ඇත්තමයි හාමුදුරුවනේ
ඒක මොළ සුද්ද කළ වැඩක්ද ?

කාල ඇඳලා යස රඟට 
අනියත බව දැන හිටි හැටියට
ඇත්තමයි හාමුදුරුවනේ
එදා හිටි අය මෝඩයෝද ?


දහම් පාසැලේ පොඩි එකෙක් 
ඔය ප්‍රශ්න වැල ඇහුවාම 
ඇත්තමයි ලොකු හාමුදුරුවනේ
දෙන්න උත්තර නෑ මට 


අනුරුද්ධ වැලිගමගේ

2025 ජුනි  මස ලන්ඩන් කවි කලාපයේ පලවිය.




විශේෂ ස්තූතිය-  ලන්ඩන් කවිය සංස්කාරක අනුර හෑගොඩ මහතාට


සේයාරූ -  අන්තර්ජාලයෙන්  Google Images

               සියළු හිමිකම් මුල් හිමිකරුවන් සතුයි.



මේ සටහන ගැන ඔබේ අදහස් පහතින් ලියන්න. ඔබේ ගුණ දොස් මගේ ඉදිරි නිරමාණ එළිය  කරාවි.  

Saturday, May 24, 2025

ලෝකයේ දිගම වහලයක් ඇති පාලම මැද දී හාදුවක් දුන්නොත්

 

 වහල සහිත පාලම් ඉදිකිරීමේ සම්ප්‍රදාය ක්‍රිස්තු වර්ෂ 1300 දී පමණ ආරම්භ වී තිබෙන්නේ ස්විස්ටර්ලන්තයේදී. 1700 දී පමණ එය ජර්මනියටත්  පැතිර ගියා. 1800 ගණන් වන විට එය  ඇමෙරිකාවට සහ කැනඩාවටත් හුරු පුරුදු දෙයක් බවට පත්වුණා.අදත් කැනඩාවේ සහ ඇමරිකාවේ විවිධ ප්‍රදේශවලින් වහලයක් ඇති පාලම් හමුවෙනවා. ශ්‍රී ලංකාවේ බදුල්ලේ තිබෙන බෝගොඩ පාලම දාසය වන සියවසේ දී ඉදිවුන එකක් බවයි කියවෙන්නේ.  The Brides of Madison county කියන චිත්‍රපටය  වහල ඇති පාලම් ජනප්‍රිය කරන්නට හේතුවුනු  බව රහසක් නෙවෙයි. ලෝකයේ තිබෙන දිගම වහලයක් සහිත පාලම තිබෙන්නේ කැනඩාවේ හාර්ට්ලන්ඩ් ප්‍රදේශයේ. එය  අඩි 1282 ක් ( 391 m ) දිගයි. ඔබ නිව් බ්රුන්ස්වික් පළාතට යනවා නම් අමතක නොකර යා යුතු තැනක් විදියට මේ හඳුන්වන්න පුළුවන්.




නිව් බ්රුන්ස්වික් පළාතට හාර්ට්ලන්ඩ් ගම්මානය අසලින් ගලා ගිය ශාන්ත ජෝන් ගඟ තරණය කරන්නට මුලින්ම තිබුණේ පාරුවක්. ශීත කාලවලදී පැන නැගුණු ගැටළු  නිසාත්,  අශ්ව කරත්ත සහ අශ්වයන්ගේ ගමනට පහසු නිසාත්,  ගඟ හරහා පාලමක් ඉදිකිරීමට පටන් ගැනුනේ 1898 දී .  කුඩා පාලම් හතක් එක් කරමින් කුළුණු පහක් මත ඒ පාලම ඉදි කෙරුණා. හාර්ට්ලන්ඩ් ගම්මානයට සැතපුම් පහක,  හයක පරිධියක සිටින ජනතාවගේ පරිහරණය සඳහා ඉදි කෙරුණු  එයට රජය ලබා දුන් මුදල ඉදිකිරීම් නිම කිරීමට ප්‍රමාණවත් වුණේ නෑ . අවසානයේදී ඉදිකිරීම් නිම කරන්නට පළාත් රජය තීරණය කළේ පාලමෙන් ගමන් පහසුකම් සලසා ගන්නා මගියෙකුගෙන් ශත තුනක් සහ අශ්ව කරත්තයකින් ශත දොලහක් එකතු කරන,  මුදල් ගෙවා තරණය කරන පාලමක් ලෙස තනා නිම කරන්නයි.  එක්දහස් නවසිය එකේ සිට එක්දහස් නමසිය හය (1901-1906) දක්වා කාලය තුළින් මුදල් අය කළ මේ පාලම 1906 දී රජය විසින් නොමිලේ භාවිතයට ඉඩ දුන්නේ ජනතාවගේ විරෝධතා ගැන සලකා බලලයි. මෙය  ඉදි කරන්නට කැනේඩියන් ඩොලර් තිස්තුන් දහසක ( CAD 33,000 )  මුදලක් වැයවී තිබෙන  බව කියවෙනවා.



1920 දී වානේ පදනමක් මත මෙය  ඉදිකරමින් ප්‍රතිසංස්කරණය කරන අවස්ථාවේදී අශ්වයින්,  අශ්ව රථ සහ මගීන්ට ශීත කාලයේදී දැඩි හිම පතනයන් ගෙන් ආරක්ෂා වීම පිණිස භාවිතා කිරීමේ අරමුණින් මෙයට වහලයක් යෙදීමට තීරණය කෙරුණා. ඒ අවස්ථාවේ දී ඒ සඳහා සමහර පිරිස් වලින් විරෝධතා එල්ල වුණේ තරුණ ගැටවුන් සහ ගැටිස්සියන් මෙය අයථා ලෙස භාවිතා කරාවි යන අදහසින්. එයට  මුල් වුණේ අශ්ව කරත්තයකින් යන අවිවාහක යුවළක් පාලමක් මතදී  හාදුවක් දුන්නොත් ඔවුන්ගේ විවාහය ස්ථිරයි යන ඒ කාලයේ සමාජයේ තිබු සාම්ප්‍රදායික අදහසයි. ඒ කොහොම වුණත් බහුතර වාසි සහ වහල සහිත පාලම් සඳහා ඇති උතුරු ඇමරිකානු නැමියාව මෙය වහලයක් ඇති පාලමක් බවට පත්කළා.




තනි වාහන මං තීරුවකින් සහ  තනි මගී මං තීරුවකින් සමන්විත මෙහි ගෙන යා හැකි උපරිම බර ප්‍රමාණය ටොන් දහයක් (10) වුණත්,  2023 සිට ගෙන යා යුතු බර ටොන් තුනකට (3)  සහ මේ පාලම මතදී වාහනවල ගමන් වේගය පැයට කිලෝමීටර විස්සකට (20  ) සීමා කර තිබෙන්නේ පාලමේ මතු ආරක්‍ෂාව සඳහායි. මේ  පාලමේ කොටස් හතෙන් පහක් අඩි එකසිය හැට හත (167) බැගින් දිගු ඒවා වන අතර අනිත් දෙක අඩි 144 බැගින් දිගයි. 1940 දී පදික මං තීරුව වෙන් කර තනා තිබෙන්නේ මෝටර් රථ මේ හරහා යන්නට පටන් ගත් හින්දයි.  බර ඇති සහ උසැති වාහන ශාන්ත ජෝන් ගඟ තරණය කරන්නට මේ මාර්ගය මග හැර මීට නුදුරින් තිබෙන හියූ ජෝන් ෆ්ලෙමින් පාලම( Hugh John Flemming Bridge )  භාවිතා  කරනවා. 


මේ පාලම හරහා වාහනයෙන් යන එක වගේම ඇවිදගෙන යන එකත් හරිම ආශ්වාදජනක අත්දැකීමක්.  තනි මං තීරුවක් තිබෙන නිසා වාහන ගමන් කරන්නේ මාරුවෙන් මාරුවට තමන්ගේ වාරය අරගෙනයි. ඒ  වගේම වේග සීමා පනවා ඇති නිසා ඔබ ඒ පිළිබඳව සැලකිලිමත් වෙන එකත් හොඳයි. පාලම අසල හාර්ට්ලන්ඩ්  නගරයේදී ඔබට පාලම පිළිබඳ සිහිවටන ඔබේ එකතුවට මිලදී ගන්න පුළුවන්.



වැඩි විස්තර දැනගන්න කැමති කෙනෙකුට මේ දිගු ප්‍රයෝජනවත් වේවි. 


https://tourismnewbrunswick.ca/listing/hartland-covered-bridge


https://en.wikipedia.org/wiki/Hartland_Covered_Bridge


https://www.pc.gc.ca/apps/dfhd/page_nhs_eng.aspx?id=181



මේ  වන විට මෙය නිව් බ්රුන්ස්වික් පළාතේ සහ කැනඩාවේ ජාතික උරුමයක් ලෙස සංරක්‍ෂණය කෙරෙනවා. මෙයට ගෞරව දැක්වීමක් ලෙස 1988 ශීත ඔලිම්පික් ගිනි සිළුව මේ මතින් ගෙන ගිය අතර 1995 දී මේ පාලම වෙනුවෙන් සමරු මුද්දරයක්ද නිකුත් කර තිබෙනවා. 


අනුරුද්ධ වැලිගමගේ



සේයාරූ -  අන්තර්ජාලයෙන්  Google Images

සියළු හිමිකම් මුල් හිමිකරුවන් සතුයි.



මගේ සටහන් උපුටන හෝ ඩිජිටල් හුවමාරු වෙනුවෙන් කවරෙකු හෝ භාවිතා කරනවාට මම කැමතියි. අමුවෙන්ම එය තමන්ගේ නමින් පලකරනවාට අකමැතියි. ඒ නිසා උපුටන භාවිතයේදී බ්ලොග් අඩවියේ නම සහ යොමුව සටහන් කරන්නට කාරුණික වන්න.    

මේ සටහන ගැන ඔබේ අදහස් පහතින් ලියන්න. ඔබේ ගුණ දොස් මගේ ඉදිරි නිරමාණ එළිය  කරාවි.


Saturday, May 17, 2025

නූතන කවීන් දකින සැබෑ ලෝකය - අමයුරු කවි රස


කවිය වෙනුවෙන් මේ වනවිට කැනඩාවේ රූපණ අන්තර්ජාල රූපවාහිනිය වැඩසටහන් 16 ක් ඉදිරිපත් කර තිබෙනවා. ජනකවියෙන් පටන් ගෙන පරිවර්තන කවි හරහා වර්තමානය තෙක් පැමිණි ඒ ගමන ඉතා දිගු එකක්. සිංහල බ්ලොග්,මුහුණු පොත් නිර්මාණ හරහා කවියට යලිත් වටිනාකමක් ලැබී ඇති මේ මොහොතේ නූතන කවි පොත් කිහිපයකින් නිර්මාණ කිහිපයක් ඉදිරිපත් කරන්නට හිතුවා. ඒ අනුව නූතන කවි 15 ක් ගැන කතාබහ කරන්නට රූපණ වැඩසටහන්  3 ක් නිර්මාණය කර තිබෙනවා. ලංකාවෙන් බැහැරව    ඉන්නා අපට  ප්‍රායෝගිකව කවි පොත් සපයා ගැනීම වෙනුවෙන් ඇති දුෂ්කරතා නිසා ලබාගැනීමට හැකිවූ පොත් කිහිපයකින්  කවි තෝරාගෙන තිබුණත් එම නිර්මාණ කරුවන්ට නිසි ගෞරවය දෙමින් එම නිර්මාණ අගය කරන්නට අප උත්සාහ කලා. 

මේ දිගුව එහි දෙවන වැඩසටහනටයි . 




 අද වැඩසටහනේ සංවාදයට තේමා වන කවි 




කවිය -  ඇදල දෙනවද මතක හැටියට .....


කවියා  -  රුවන් බන්දුජීව  

කවි පොත - මීළග මීවිත  

කවි ගායනය - සම්පත් පෙත්තාවඩු












කවිය -  හතලිස් වියැති මනාලිය


කවියා -  ඉසුරු චාමර සෝමවීර 

කවි පොත - අප දෙදෙන මැද මහ මුහුද 

කවි ගායනය - මංජුලා වික්‍රමරත්න 

















කවිය -  පහන් කණුව යට පාපොච්චාරණය

කිවිදිය - අනුරාධා නිල්මිණි 

කවි පොත - යුගස්ත්‍රී 

කවි ගායනය - මංජුලා වික්‍රමරත්න 











කවිය -  සොදුර ඔබ දැන් සුවෙන්ද ? 


කවියා - ටිම්රාන් කීර්ති

කවි පොත - පෙම්බරියගෙන් වෙන්වුණු ලූලෙක් හැරෙයි ඇලකට

කවි ගායනය - සම්පත් පෙත්තාවඩු 

















කවිය - සමනළ තටු ගැලවුණු පසු 

 

කවියා -   මහින්ද ප්‍රසාද් මස්ඉඹුල  

කවි පොත - හිරුත් හිම පියල්ලක

කවි ගායනය - මංජුලා වික්‍රමරත්න







2025 මැයි 10 වැනිදා රූපණ අන්තර්ජාල රූපවාහිනිය තුලින් වෙබ් ගත වුවකි.










කවි රටා උදාහරණ කොට ගනිමින් කෙරෙන අඩ පැයක කවි චාරිකාව 

https://rupane.com/2025/05/10/rupane-episode-451-may-10-2025/

------------------------------------------------------------------------------

ඉදිරිපත් කිරීම  - අනුරුද්ධ වැලිගමගේ
සම්පත් දායකත්වය - ආචාර්ය ස්වර්ණා චන්ද්‍රසේකර 
කවි ගායනය - මංජුලා වික්‍රමරත්න, සම්පත් පෙත්තාවඩු
සංස්කරණය - පුබුදු වනිගසේකර , රවිදු කන්නංගර
සංකල්පය සහ  නිෂ්පාදනය - අනුරුද්ධ වැලිගමගේ
අධ්‍යක්ෂණය - ගොයුම් එරංග 
විධායක නිෂ්පාදනය - වීරා ෆොන්සේකා

*********************************************

අමයුරු කවි රස - වැඩසටහන් පෙල 

අපේ පළමු වැඩසටහන - ජනකවියේ චමත්කාරය  සදහා දිගුව 

http://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2020/09/1.html

අපේ දෙවන වැඩසටහන -  කොළඹ යුගයෙන් තරු තුනක් සදහා දිගුව 

http://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2020/10/2.html

අපේ තෙවන වැඩසටහන -  සිංහල කවියේ සදැස් ලකුණ  සදහා දිගුව 

http://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2020/12/3.html

අපේ හතරවන වැඩසටහන -  නිසදැස් කවියක විප්ලවය   සදහා දිගුව 

http://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2021/03/4.html

අපේ පස් වන වැඩසටහන -  ළමා කවියේ රුව ගුණ  සදහා දිගුව

http://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2021/04/5.html

අපේ හය  වන වැඩසටහන කිවිදියන් තිදෙනෙකුගේ නිර්මාණ දැක්ම .....පළමු කොටස සදහා දිගුව

http://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2021/05/6.html

අපේ හය  වන වැඩසටහන කිවිදියන් තිදෙනෙකුගේ නිර්මාණ දැක්ම ..... දෙවන කොටස සදහා දිගුව

http://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2021/07/6.html

අපේ හත් වන වැඩසටහන -  සංදේශ කාව්‍ය තුලින් මැවෙන රූ රටා සදහා දිගුව

http://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2021/10/6.html

අපේ අට වන වැඩසටහන - අවුරුද්ද හා බැදුණු කවිය සදහා දිගුව

http://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2022/04/blog-post_16.html

අපේ නව වන වන වැඩසටහන - බුදු දහම සහ බැදුණු කවිය සදහා දිගුව

http://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2022/05/blog-post_14.html

අපේ දහ වන වැඩසටහන - පරිවර්තන කවියේ මිහිරියාව  සදහා දිගුව

http://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2021/11/10.html

අපේ එකොළොස්වන  වැඩසටහන- හාස්‍ය කවියේ ගැබ්වුණු උපහාසය 


http://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2022/07/11.html

අපේ දොළොස්වන  වැඩසටහන - ජන ජීවිතය සමග බැදුණු විවිධ කවි


https://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2023/11/12.html

අපේ දහතුන්වන වැඩසටහන -කවි කොලයෙන් සහ හිටිවන කවි මඩු තුලින් සිදුවූ සමාජ කාර්යභාරය

http://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2022/01/13.htm

අපේ දහහතරවන  වැඩසටහන - පරිවර්තන කවි තුලින් ජීවිතය කියැවීම සදහා දිගුව 
(මේ වැඩසටහන පළමු කොටස සහ දෙවන කොටස ලෙස වැඩසටහන් 2 ක් තිබෙනවා) 

http://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2023/07/14.html

අපේ පහළොස්වන  වැඩසටහන- වෙනසක් එක්ක නූතන කවි විදිමු

https://ahasgawwenehalokaya.blogspot.com/2025/03/blog-post.html






සේයාරූ -  අන්තර්ජාලයෙන්  Pixabay Images
               සියළු හිමිකම් මුල් හිමිකරුවන් සතුයි.


මේ සටහන ගැන ඔබේ අදහස් පහතින් ලියන්න. ඔබේ ගුණ දොස් මගේ ඉදිරි නිර්මාණ එළිය කරාවි.